موهبتی به نام سوره حمد + صوت
یک پژوهشگر تفسیر با بیان اینکه نام دیگر سوره حمد «سبع المثانی» است، گفت: این تعبیر در آیه 87 سوره مبارکه حجر آمده است: «وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ» در این آیه، سوره حمد، در برابر کل قرآن کریم، به‌عنوان یک موهبت به پیامبر اکرم(ص) مطرح شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالامیر سلطانی، پژوهشگر تفسیر در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان، با اشاره به پژوهش خود در استخراج اصول سبک زندگی از سوره مبارکه حمد، در قالب چند جلسه به ارائه این پژوهش پرداخت.
وی در بخش سوم این گفت‌وگو بیان کرد: سوره مبارکه حمد، هفت آیه دارد و تنها سورهای است که واجب است هر مسلمانی ده بار آن را در نمازهای شبانه‌روزی بخواند و ترک عمدی آن موجب بطلان نماز است: «لَا صَلَاةَ إِلَّا بِفَاتِحَةِ الْکِتَابِ».
سوره حمد نام‌های متعددی دارد و حمد یکی از آنهاست. حمد به خاطر ستایش خداوند در این سوره است که در ابتدا آمده است: «الحمدلله». نام دوم سوره مبارکه حمد، فاتحه الکتاب است. علت این نامگذاری این است که آغازگر قرآن کریم است. از روایات استفاده می‌شود که در زمان پیامبر اکرم(ص) نیز سوره فاتحه‌الکتاب خوانده می‌شد و این نشان از آن دارد که قرآن کریم در زمان پیامبر اکرم(ص) تدوین و گردآوری شد و به امر آن حضرت در ابتدای قرآن کریم قرار گرفت.
نام دیگر این سوره، «سبع المثانی» است. این تعبیر در آیه 87 سوره مبارکه حجر آمده است: «وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ» قطعا ای پیامبر(ص) ما به تو سبع مثانی و قرآن عظیم دادیم. مراد از «سبع مثانی» سوره حمد است. سوره حمد، در برابر کل قرآن کریم، به عنوان یک موهبت به پیامبر اکرم(ص) مطرح شده یعنی قرآن کریم در یک سو و سوره حمد در سوی دیگر است.
مراد از «سبع المثانی» چیست؟ سبع به معنی هفت، اشاره به هفت آیه این سوره دارد و مثانی به معنی دوتاها است، به اعتبار اینکه این سوره دو بار نازل شده یا به این اعتبار که در هر نمازی دوبار(رکعت اول و دوم) خوانده می‌شود به آن مثانی گفته شده است.
بیشتر بخوانید:
از دیگر نام‌های سوره حمد، ام‌القرآن و ام‌الکتاب است. ام به معنی اصل و اساس هر چیزی است. دلیل این نامگذاری این است که خلاصه مطالب کل قرآن کریم در این سوره، متجلی شده است. توحید، معاد، صفات خداوند، توحید افعال، توحید عبادت، معادشناسی و رحمانیت و رحیمیت خداوند در این سوره مطرح شده است.
پژوهشگر قرآن کریم گفت: در روایت آمده این سوره برترین سوره قرآن کریم است. پیامبر اکرم(ص) به جابر بن عبدالله انصاری می‌فرماید: «یا جابر الا اعلمک افضل سوره انزلها الله تعالی فی کتابه؟» آیا نمی‌خواهی تو را به برترین سورهای که خداوند در کتابش نازل کرده آموزش دهم؟ و پیامبر اکرم(ص) این سوره مبارکه را به ایشان آموزش داد. در خصوص تأکید بر تلاوت این سوره روایات فراوانی وارد شده است. ابی بن کعب از پیامبر(ص) نقل کرده است که ایشان فرمودند: هر مسلمانی سوره فاتحه الکتاب را قرائت کند، اجر و پاداشش به اندازه دو سوم قرآن کریم است و مانند این است که بر هر زن و مرد مؤمن، صدقه داده است.
انتهای پیام
