حفص از عاصم؛ تنها شیوه صحیح تلاوت از نظر مرحوم استاد مروت

مهدی مرصوصی، مخترع جوان و از شاگردان مرحوم استاد محمدتقی مروت، استادالاساتید در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا؛ ضمن معرفی و بیان خلاصه‌ای از چگونگی ورود خود به حیطه علم، تحصیل و فن‌آوری و در ادامه عرصه قرآن و فعالیت‌های قرآنی، اظهار کرد: بنده در حال حاضر ساکن تورنتو در کانادا هستم و این افتخار را داشتم که مدتی جزء شاگردان مرحوم استاد محمدتقی مروت بودم و ایشان تا سال قبل که از دنیا رفتند بنده افتخار شاگردی ایشان را داشتم و توانستم قرآن را خیلی بهتر بیاموزم.
مرصوصی ادامه داد: بنده سال 1379 وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شدم و مقطع کارشناسی را در رشته مهندسی برق آغاز کردم. پس از پنج سال که فارغ‌التحصیل شدم، وارد صنعت شده و در زمینه طراحی قطعات خودرو فعالیت کردم. نزدیک به پنج سال در ایران بودم و پس از سپری شدن این پنج سال و اخذ مدرک کارشناسی ارشد، تصمیم گرفتم تا برای اخذ مدرک دکترا به کانادا بروم. در کانادا نیز مقطع دکترا را در رشته مهندسی برق در دانشگاه تورنتو آغاز کردم و حدود دو سال قبل یعنی سال 2016 نیز درسم به اتمام رسید و مشغول کار در صنعت شدم.
وی افزود: بنده از سن هشت سالگی شروع به تمرین و تلاوت قرآن کردم و مشوق بنده نیز استاد عبدالباسط بود که با شنیدن تلاوت سوره حمد ایشان، بسیار علاقه‌مند به فراگیری فن تلاوت قرآن شدم که این امر باعث شد تا به صورت خودجوش به سمت قرآن و کلاس‌های قرآنی بروم. پس از چندی، به خاطر نوع فعالیت پدرم به بندرعباس رفتیم که در آنجا نیز بنده خدمت استاد جعفرزاده رسیدم که توانستم اصول تجوید، صوت، لحن و مقامات را نزد ایشان بیاموزم.
این شاگرد مرحوم استاد مروت تصریح کرد: همزمان با مقطع پیش‌دانشگاهی به تهران برگشتیم که در کنار تحصیل و کار سعی می‌کردم تا در جلسات قرآن حضور داشته باشم که در این راستا خدمت اساتیدی همچون استاد بنیادی و سایر عزیزان شرکت کردم ولی به خاطر تحصیل و کار خیلی وقت نداشتم تا اینکه به کانادا عزیمت کردم. در کانادا نیز سعی بر این داشتم تا در کنار درس، تلاوت را ادامه دهم که به همین منظور در مسجد امام مهدی(عج) تورنتو حاضر شده و کم‌کم جلسات قرآن را در محل مسجد و بعضا خانه دوستان تشکیل دادیم.
مرصوصی اظهار کرد: پس از چندی احساس کردم که گویی در این عرصه چیزی کم دارم و آن نیز وجود یک استاد گرانقدر بود که این مسئله مقداری مرا اذیت می‌کرد و از خداوند متعال خواستم تا این اتفاق رخ دهد. خیلی عجیب بود که یکی از دوستان به من گفت که استادی در تورنتو حضور دارد که از قدیمی‌ترین اساتید ایرانی است. این زمینه باعث آشنایی بنده با استاد مروت شد که توانستم خدمت ایشان رسیده و از محضر ایشان تلمذ کنم و همواره نیز این احساس را داشتم که ایشان از تمام کسانی که تاکنون می‌شناختم، متمایز بود.
وی در ادامه بیان کرد: هنگامی که ایشان با بنده صحبت و خود را معرفی کردند، متوجه شدم که در کنار چه شخصیت بزرگی قرار دارم. به یاد دارم که استاد در اولین جلسه به بنده گفت که مقداری از قرآن کریم را تلاوت کنم و بنده نیز سوره مبارکه حشر را انتخاب کرده و به تلاوت پرداختم. پس از اینکه تلاوت من به پایان رسید، استاد ایرادات موجود در تلاوت را به من گوشزد کرد که این امر اضطراب بنده را زیاد کرد و متوجه شدم هنوز خیلی چیزها را در این رابطه نمی‌دانم. این امر باعث شد که بنده از مرحوم استاد مروت درخواست کنم تا به صورت دائم خدمت ایشان برسم که شکر خدا ایشان نیز پذیرفتند تا من خدمت ایشان برسم. البته ایشان سال‌ها قبل در تورنتو کلاس درس داشتند ولی زمانی که بنده ایشان را شناختم، به علت سالخوردگی و ناراحتی از عدم استقبال فراوان از سوی ایرانیان دیگر کلاسی نداشتند.
این مخترع جوان تصریح کرد: جایی که خیلی از وجود استاد مروت استقبال می‌شد، مراکز اهل تسنن بود؛ چراکه آن‌ها به اینکه فرزندانشان قرآن را صحیح تلاوت کنند، خیلی اهمیت می‌دادند اما ایرانی‌ها بیشتر به درک و مفهوم اهمیت بیشتری می‌دهند تا نحوه صحیح‌خوانی. مرحوم استاد خیلی سعی کردند تا این مطلب را در میان ایرانی‌ها جا بیندازند اما متأسفانه ایشان طبق گفته خودشان دیگر خیلی رغبت نداشتند که برای ایرانی‌ها کلاس قرآن برگزار کنند.
وی در ادامه در رابطه با ویژگی‌های مرحوم استاد مروت و نظرات ایشان در رابطه با تلاوت قرآن گفت: مرحوم استاد در کنار اینکه شخصیتی بسیار مصمم و با اراده داشتند، بسیار شوخ‌طبع و لطیف نیز بودند و همه چیز را با شوخی و لطافت به بنده می‌فرمودند. ایشان به معنی آیات بسیار توجه می‌کردند و اینکه چه جاهایی باید وقف کنیم و برعکس؛ چراکه این امر یعنی عدم رعایت وقف باعث می‌شود تا معنی آیات تغییر کند. به یاد دارم هر موقع که به آیات خاصی می‌رسیدیم، ایشان در مورد آیات و شأن نزول آن‌ها و حتی مطابقت آیات با سایر کتب آسمانی از جمله انجیل توضیح می‌دادند.

مرصوصی اظهار کرد: مرحوم استاد مروت هنگام تلاوت به من تذکر می‌دادند که نباید زیاد وارد بحث صوت و لحن شد؛‌ چراکه در درجه اول، تجوید مهم است و باید به معنی آیات توجه کرد. همانطور می‌دانیم ممکن است گاهی اتفاق بیافتد که قاری در هنگام تلاوت مایل باشد تا جایی «سکت» بگذارد و یا مد حروف را طولانی‌تر ایراد کند ولی استاد به شدت مخالف این امر بودند و هر زمان که این اتفاق رخ می‌داد، با جدیت با من برخورد داشتند که اصلا نباید این کار را انجام دهی و هدف از تلاوت این نیست که مانند آنچه در ایران وجود دارد، آوازخوانی کنید. در واقع صحیح‌خوانی بود که برای استاد اهمیت درجه یک داشت.
این شاگرد مرحوم استاد مروت در ادامه با اشاره به سفری که چند سال قبل مرحوم استاد به ایران داشتند، افزود: ایشان ضمن ترسیم فضای موجود در ایران علیرغم اینکه نسبت به برخی از اساتید و قراء نظر بسیار مساعدی داشتند، خیلی از فضای قرآنی که در میان جوانان وجود داشت، متأثر بودند و احساس می‌کردند که آن‌ها از هدف اصلی یعنی تلاوت صحیح قرآن فاصله گرفته‌اند و بعضا تنها به آوازخوانی و نفس‌دزدی برای طولانی خواندن می‌پردازند تا توجه مردم را جلب کنند و تجوید را رعایت نمی‌کنند.
وی ادامه داد: استاد مایل بودند که به ایران بازگردند و این قضایا را اصلاح کنند و برایشان خیلی مهم بود که کسی به اختلاف قرائات نخواند و تکیه ایشان بر تلاوت حفص از عاصم بود و همواره اشاره می‌کردند که به احتمال قریب به یقین این تلاوت همان تلاوتی بوده است که امیرالمؤمنین(ع) داشته‌اند و بقیه قرائات و روایات چیزهایی است که از ایشان نیست و اهل تسنن آن‌ها را رواج می‌دهند و در طول تاریخ هدف تضعیف تلاوتی است که از امیرالمؤمنین(ع) رسیده است. ایشان تحقیقات فراوانی در این زمینه داشتند و به این نتیجه رسیده بودند که این تلاوت همان تلاوت اهل بیت(ع) است.
مرصوصی در ادامه با اشاره به خاطره‌ای از مرحوم استاد مروت با اشاره به اینکه مرحوم استاد عاشق و شیفته تلاوت شیخ مصطفی اسماعیل بود، بیان کرد: به یاد دارم روزی در محل آزمایشگاه محل کارم به شدت مشغول آزمایش و تحقیق بودم که استاد با من تماس گرفته و فرمودند که «در حال حاضر وقت داری با من حرف بزنی؟!» و بنده نیز با اینکه به شدت مشغول کار بودم هرگز دوست نداشتم تا گفت‌و‌گو با ایشان را از دست بدهم و مرحوم استاد در این تماس‌ها تلاوت‌های شیخ مصطفی اسماعیل را پخش می‌کردند.
این مخترع جوان کشورمان اظهار کرد: درست است که تأکید ایشان نبود که صوت و لحن خوانده شود ولی هنگامی که به شیخ مصطفی اسماعیل که می‌رسید، به دلیل اشراف کامل این استاد شهیر قرائت قرآن کریم، از ایشان و صوت و لحن وی تعریف فراوان می‌کردند. بر همین اساس و به خاطر توصیه استاد بنده فقط تلاوت‌های شیخ مصطفی اسماعیل را گوش می‌کنم.
وی با بیان اینکه بنا به نظر مرحوم استاد مروت شیعیان باید تنها به روش حفص از عاصم تلاوت کنند، تصریح کرد: استاد مروت معتقد بودند که وهابیان سعی می‌کنند تا غالب‌های دیگر را مطرح کنند تا روشی که از امیرالمؤمنین(ع) و ائمه اطهار(ع) به ما رسیده را زیر سؤال برده و کمرنگ جلوه دهند. هدف این است که مفهوم قرآن را درک کرده و درست تلاوت کنیم و تا آنجا که به معنا مربوط است تلاوت را صحیح انجام دهیم. استاد همواره تأکید داشتند که نباید برای تشویق دیگران و ایجاد جلب توجه افراد، تلاوت صحیح را کنار گذاشته و تنها به آوازخوانی بپردازیم.
این مخترع جوان کشورمان در ادامه با اشاره به تحصیلات و اختراعاتی که تاکنون داشته نیز بیان کرد: بنده هم مانند برخی دیگر از ایرانیان مشغول کار اختراع و فن‌آوری در کانادا هستم. فضایی که امروز در کانادا وجود دارد فضایی است که محققان را دعوت به تحصیل بیشتر و اختراع و خلاقیت می‌کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که زندگی در کانادا براساس اختراعات جلو می‌رود و به همین دلیل احترام و اهمیت ویژه‌ای برای خلاقیت افراد قائل هستند و از ایرانیان نیز که جزء مردم خلاق و مبتکر جهان هستند، در مراکز علمی مختلف استفاده می‌کنند.
مرصوصی افزود: خداوند متعال را شاکر هستم که توانستم در زمینه‌های پزشکی و ماشین‌های خودکار اختراعاتی را به ثبت برسانم. اختراعات نوعا چیزهایی هستند که شرکت‌های دیگر آن‌ها را در اختیار ندارند و باعث برتری یک شرکت نسبت به بقیه می‌شود و باید دائما فکر افراد پویا و خلاق باشد تا این روند نیز ادامه پیدا کند. در ایران نیز در زمینه خودرو نوآوری‌هایی داشتم که البته فضایی برای ثبت اختراعات به آن شکل وجود نداشت تا بتوانم اختراعات خود را به ثبت رسانده و کار خود را ادامه دهد.

 انتهای پیام