قاریان به هنگام اوج‌گیری باید در وسط صدای خود بایستند
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ قاری بینالمللی قرآن با بیان اینکه قاریان در هنگام اوج‌گیری باید در متوسط صدای خود بایستند، بر ضرورت تمرین زیاد برای دستیابی به اوج صحیح تلاوت تأکید کرد.
بسیاری از قاریان تمایل دارند که اوج صدای خود را به نمایش گذارند و برخی از قراء دست به اوج و بم‌های تصنعی می‌زنند که کاملاً غیرعلمی است و حتی در محدوده حقیقی صدای آنان نیز قرار ندارد.
حال اینکه اوج و بم صدای قاریان مختلف چگونه باید ادا و در چه فواصل صوتی ارائه شود، باید از منظر علمی بررسی شود. در این راستا، خبرنگار ایکنا، مصاحبه‌ای با هاشم روغنی، قاری بینالمللی قرآن کریم، انجام داده که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛
این قاری بینالمللی قرآن اظهار کرد: اوج‌خوانی در تلاوت و تفاوت آن با صدای بلند و آنچه به آن «داد» اطلاق می‌شود، موضوعی مهم و تأثیرگذار است. داد زدن در تلاوت هیچ فایده‌ای ندارد، جز اینکه مستمع را اذیت می‌کند و طاقت او برای شنیدن ادامه تلاوت را نیز از بین می‌رود. هر ملودی که یک قاری متخصص به کار می‌گیرد، در یک مقام موسیقایی اجرا می‌شود که این مقام پرده‌های بالایی دارد. این مسئله به قاری قرآن بستگی دارد که ملودی خود را از کجا شروع کند و ورود او به این مقام از کجا باشد.
این قاری بینالمللی قرآن افزود: قاری باید در ترجمه و رساندن معنای قرآن به درجه‌ای از تبحر رسیده باشد که بداند چه قسمتی از تلاوت خود را در اوج اجرا کند. در اوج‌گیری تلاوت اگر معنا و رساندن مفهوم آیات مد نظر باشد، مستمع نیز لذت بیشتری خواهد برد. مستمعان ما چون ایرانی بوده و با معنای کلام عرب نیز آشنا یا حداقل مأنوس نیستند، شاید برداشت آنچنان تخصصی از تلاوت‌های مختلف نداشته باشند. اصولاً داد زدن و فریاد در تلاوت جالب نیست.
روغنی بیان کرد: هر مقامی که برای تلاوت در نظر گرفته می‌شود، پرده‌های بالای مربوط به خود را دارد و این پرده‌ها مشخص هستند و قراء می‌توانند این پرده‌های بالا را در معنا تقسیم کنند و بیشتر از این نیازی نیست. البته دو نکته مهم در رابطه با اوج‌خوانی صحیح در تلاوت برای قاریان وجود دارد. اول اینکه قاری قرآن «أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ» و «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» را با چه پرده‌ای شروع می‌کند؟ و دوم اینکه وقتی قاری اوج می‌گیرد و اکتاو صدای خود را تغییر می‌دهد، کجا می‌ایستد؟
روغنی افزود: قاریان هنگام اوج گرفتن و تغییر اکتاو باید در وسط (توسط) صدای خود بایستند تا همان مقداری که می‌توانند صدای خود را پایین آورند، بتوانند همان مقدار نیز صدا را بالا ببرند. برخی اوقات بعضی از قاریان در این باره سردرگم می‌شوند و پرده صوتی خود را بالا می‌گیرند و شروع یک مقام را در اصطلاح معمول جواب می‌خوانند. این باعث می‌شود دیگر در جواب‌الجواب چیزی برای ارائه نداشته باشند و صدایشان تبدیل به جیغ و داد می‌شود.
وی با ذکر اینکه این امر سبب می‌شود تا کل تلاوت قاری در پرده بالا مقداری مشمئزکننده باشد و قاری نیز آسیب ببیند، تصریح کرد: قاریان مشهور مصری نیز این موضوع را کاملاً رعایت می‌کنند. ضمن اینکه ایشان نوعی مهارت خاص دارند که صدای خود را در هماهنگی با افرادی که کاربلد صدا و موسیقی هستند می‌شناسند یا اینکه به این نتیجه می‌رسند که چه پرده‌هایی از صدایشان زیباتر است.
این قاری بینالمللی قرآن با بیان اینکه برخی از قراء پرده بالای صدایشان و برخی از قاریان نیز پرده پایین صدای آن‌ها زیباست، اظهار کرد: صدای قاری در هر پرده‌ای زیباتر است و باید بیشتر در این قسمت‌ها مانور دهد. البته اگر لازم به اوج‌خوانی نیز داشتند، می‌توانند در حد یک مد یا چند کلمه این کار را انجام دهند.
روغنی با بیان اینکه قاریان باید به این درک برسند که زیبایی صدایشان در چه پرده‌هایی قرار دارد، ادامه داد: قراء باید تمرکز خود را بیشتر معطوف به این قضیه و بر روی آن کار کنند تا بتوانند تلاوت خود را در اوج و بم به زیبایی هرچه تمام‌تر اجرا کنند.
وی درباره علل خارج شدن صدای برخی قاریان از حالت طبیعی به داد نیز ابراز کرد: نبود تمرین و ممارست فراوان، فقدان بهره‌گیری از اساتید مبرز و کم‌تجربگی برخی از قاریان موجب می‌شود که گاه این اتفاق در تلاوت ایشان رخ دهد. استاد فن بودن و ممارست فراوان به جایی می‌رسد که اساتید بزرگی همچون مصطفی اسماعیل گاهی تلاوت خود را از پرده بالا شروع می‌کنند، ولی در فرازی به زیبایی فرار می‌کنند و تلاوت بسیار زیبایی انجام می‌دهد.
این قاری بینالمللی قرآن در پایان تصریح کرد: قاریان به ویژه نوجوانان و جوانانی که تازه به این عرصه ورود کرده‌اند، باید برای یافتن اوج صحیح تلاوت خود تمرین فراوان داشته باشند و از محضر اساتید فن نیز به خوبی بهره گیرند. همچنین، باید صدای خود را ضبط کنند و با گوش دادن به صدای خود ایرادهای تلاوت به ویژه در اوج را پیدا و آن‌ها را رفع کنند.
انتهای پیام
