عفو عاملان کشتار بغداد؛ چهره دیگری از ترامپیسم

به گزارش ایکنا، یکی از آخرین دستورات اجرایی دونالد ترامپ در آخرین‌ روزهای ریاست جمهوری که هفته گذشته صادر شد، عفو ۱۵ نفر از جمله محکومان پرونده کشتار میدان نسور بغداد در ۲۰۰۷ و شماری از نزدیکانش در ماجرای دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ بود که باعث انتقادات شدیدی به خصوص در بین عراقی‌ها شد.

جورج پاپادوپولوس، یکی از مشاوران دیپلماتیک پیشین دونالد ترامپ که در جریان «تحقیقات رابرت مولر» به دروغ گفتن به اف‌بی‌آی اعتراف کرده بود و الکساندر فان در زووان، وکیل هلندی که از سوی کمیسیون تحقیق درباره دخالت روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۶ متهم شده بود از سوی ترامپ عفو شدند.

اما چیزی که در این عفو بیش از همه جلب نظر کرد، بخشش عاملان کشتار بغداد بود. این اتفاق در سپتامبر ۲۰۰۷ و هنگام اسکورت یک گروه از کارکنان دیپلماتیک آمریکایی در میدان نسور بغداد رخ داد که در جریان آن، افراد این شرکت به سوی غیرنظامیان تیراندازی و دست‌کم 17 نفر را به قتل رساندند.  

دادگستری ایالات متحده پس از چند محاکمه و اعاده دادرسی و فرجام‌خواهی، نیکلاس اسلیتن(Nicholas Slatten) را به جرم قتل عمد به حبس ابد و سه همراه وی را به ۳۰ سال زندان محکوم کرد. مجرمان این پرونده، از همان آغاز کار اتهام قتل عمد و قتل غیرعمد را درباره خود پذیرفته اما گفته بودند که در شرایط ویژه و برای دفاع از خود، غیرنظامیان را به رگبار بسته‌اند.

این افراد سرانجام پس از ۱۳ سال سپری کردن دوران زندان با فرمان عفو دونالد ترامپ آزاد شدند؛ فرمانی که واکنش منفی نهادهای بین‌المللی از جمله دفتر حقوق بشر سازمان ملل را در پی داشت. با این همه این رخداد برای ارتش آمریکا رسوایی بزرگی به بار آورد و باعث شد که حساسیت‌ها نسبت به عملکرد شرکت‌های نظامی خصوصی و سربازان مزدور در عراق بالا بگیرد.

اما شرکتی که باعث شد، خشم عراقی‌ها نسبت به حضور نیروهای آمریکایی در این کشور بالا بگیرد، چیست؟ این شرکت که در حال حاضر با نام آکادمی(Academi) فعالیت می‌کند، در سال 1997 از سوی افسر سابق نیروی دریایی، اریک پرینس(Erik Prince) با نام بلک واتر تأسیس شد و در سال 1998 این شرکت از طریق خرید 28 کیلومتر مربع زمین در مرز دو ایالت کارولینای شمالی و ویرجینیا مرکز آموزش نیروهای خود را راه‌اندازی کرد. این مرکز آموزش شامل چندین محدوده است: شبیه‌سازی محیط داخلی، فضای باز و یک دریاچه مصنوعی.

در سال 2009 این شرکت به Xe Services تغییر نام داد و از سال 2011 پس از تملک این شرکت از سوی گروهی از سرمایه‌گذاران خصوصی، به آکادمی معروف شد. آنطور که این شرکت پیمانکار ادعا کرده، آکادمی به صورت تخصصی به ارائه خدماتی نظیر حفاظت از دیپلمات‌ها و سیاستمداران آمریکایی، کمک‌های لجستیکی به نیروهای نظامی و تأمین نیرو و نفرات برای پشتیبانی از عملیات‌های آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) می‌پردازد. آنطور که وب‌سایت این شرکت ادعا کرده است، آکادمی در حال حاضر در 20 کشور جهان حضور دارد و بیش از 16 هزار نفر در بخش‌های مختلف این شرکت فعالیت ‌می‌کنند.

از اولین مأموریت‌های خارج از آمریکای این شرکت در افغانستان بود که تأمین ۲۰ نیرو برای محافظت از مقر سازمان سیا و پایگاه مسئول به دام انداختن اسامه بن لادن از وظایف این گروه بود. این مأموریت بعدها به حفاظت از سفارت، برگزاری دوره‌های آموزش تاکتیک‌های مرتبط با جنگ، سلاح‌های جنگی و تحلیل‌های اطلاعاتی گسترش یافت. بلک واتر علاوه بر کمک در مأموریت‌های خارجی ارتش آمریکا در داخل کشور نیز فعالیت دارد. برای مثال در سال 2005 و در جریان طوفان کاترینا، این شرکت توسط وزارت امنیت داخلی ایالات متحده استخدام شد تا از بخش‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی فعال در صنعت پتروشیمی و ارتباطات محافظت کند.

با وجود اینکه بخشش محکومین در آخرین دورهٔ ریاست جمهوری در آمریکا سابقه‌دار است و بخشش‌هایی که از سوی رئیس‌جمهوری‌های پیشین ایالات متحده به‌مناسبت سال نوی میلادی صورت گرفته است نیز بی‌جنجال نبوده اما این اقدام دونالد ترامپ در مورد بخشش افرادی که به جرم کشتار غیرنظامیان در حال گذراندن دوره محکومیت خود بودند، باعث واکنش‌های منفی شد.

دولت ترامپ در نهایت با رأی پارلمان عراق مجبور به خروج نیروهای خود از عراق شده و این پروسه در ماه‌های اخیر سرعت بیشتری گرفته است، اما این اقدام اخیر بیش از هر چیز دیگری ممکن است بر روابط دو کشور تأثیر بگذارد به خصوص اینکه این عفو یادأور یکی از تلخ‌ترین اتفاقات دوران اشغال عراق برای مردم این کشور بوده است.

از سوی دیگر با استناد به واکنش‌های مردم عراق و به خصوص از سوی بازماندگان این کشتار، این عفو نشانگر این است که در نهایت جان افراد غیرنظامی کشته شده در عراق و سایر کشورهای جهان کوچکترین ارزشی برای دولتمردان آمریکایی نداشته است.

در واقع می‌توان گفت که ترامپ در آخرین روزهای خود به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، آشکارا از قدرت خود برای عفو افرادی استفاده کرده که مرتکب جنایت جنگی و خیانت به کشور (در مورد ارتباط با روسیه) سوءاستفاده کرده است. این نشان دهنده بی‌اهمیت بودن مسائلی مانند تهدید امنیت ملی، اخلاقیات و ارزش عدالت و پاسخگویی است و مهم‌تر از همه ذات اصول ترامپیسم است: دادن مجوز انجام هر کاری تنها به دلیل سیاست‌های شخصی، حتی به قیمت قربانی‌شدن اخلاقیات و امنیت ملی.

شاید مناسب‌ترین توصیف در مورد بلک واتر و عاملان جنایت بغداد را اسپنسر آکرمن ( Spencer Ackerman)، روزنامه‌نگار آمریکایی در وب‌سایت The Daily Beast ارائه کرده است: بلك واتر از همان منطق اشغال آمریكا استفاده می‌كرد - همان مصونیت از مجازات - كه حتی عراقی‌هایی را كه می‌خواهند برای آمریكا كار كنند به افرادی تبدیل كرد كه مجبور بودند از طریق درهای جداگانه وارد سالن‌های غذاخوری در پایگاه‌های نظامی آمریكا شوند.