پنجمین شماره دوفصلنامه «مطالعات سبک شناختی قرآن کریم» منتشر شد

به گزارش ایکنا؛ پنجمین شماره دوفصلنامه «مطالعات سبک شناختی قرآن کریم» حاوی 14 مقاله است که پس از طی مراحل داوری و ویرایش به صورت کاغذی و الکترونیکی چاپ و منتشر شده است.

این چهارده مقاله شامل «بررسی داستان بت‌شکنی و در آتش افکنده شدن حضرت ابراهیم بر پایه‌ الگوی روایی گریماس» نوشته کبری روشنفکر، زینب جرونده و افشین جرونده «قابلیت‌های دراماتیک قصص قرآنی» به قلم احمد جولایی و احمد نوردریایی، «بررسی روشمند و علمی وجوه اشتراک و افتراق سبک بیانی قرآن کریم با سخنان پیامبر و اهل بیت‌(ع) نوشته محمدرضا حسینی‌نیا، فرزاد اسفندیاری و ثریا خیری، «سبک‌شناسی سوره مرسلات بر مبنای سطح زبانی» به قلم فاطمه سرپرست؛ محمد کاظم رحیمی‌نژاد «تحلیل نظام عاطفی گفتمان در قرآن کریم در پرتو نظریه گریماس(پژوهش موردی: آیات جزء 30 قرآن کریم)» نوشته علی ضیغمی و مسعود سلمانی حقیقی «ارتباط علوم ادبی و قرآن(بررسی علم بیان با نگاهی بر آرای علامه طباطبایی و آلوسی)» به قلم زهرا سلیمی و سیدمحمد میرحسینی و «تحلیل ساختار داستان حضرت آدم‌(ع) در رکوع دوم سورۀ اعراف با تأکید بر بیانات رضوی‌(ع)» نوشته ابراهیم فلاح و میثم خلیلی هستند.

دیگر مقالات این شماره شامل «تحلیل قصص قرآنی بر اساس الگو و ساختار فیلمنامه‌نویسی کلاسیک (مطالعه موردی: داستان حضرت یوسف)» نوشته اسدالله غلامعلی «معناشناسی واژه «مبین» در سوره یس از منظر تفسیر المیزان» نوشته سمیرا قربانخانی و خدیجه احمدی‌بیغش «معناشناسی «شرب» در قرآن بر اساس روابط همنشینی» به قلم «مجتبی محمدی مزرعه شاهی و مهدیه السادات تهامی سربنانی «بررسی زیبایی‌شناسی مدح و ذم در آیات قرآن (نمونه مورد بررسی ترجمه مکارم شیرازی)» نوشته فرهاد محمدی‌نژاد، احمد محمدی‌نژاد پاشاکی و نجمه محیایی، «تحلیل و بررسی قوم سبا از منظر قرآن کریم و تاریخ» به قلم مهناز مهدی‌زاده، «پروبلماتیک مطالعات قرآنی سنتی و مدرن: برخی نکات انتقادی» نوشته سیدمحمود نجاتی‌حسینی و «تحلیل شخصیت‌پردازی «ضدقهرمان» در داستان‌های قرآنی (مورد‌پژوهشی داستان حضرت موسی(ع))» نوشته اکرم مرادخانی و علی‌رضا نظری هستند.

یادآور می‌شود، مدیر مسئول این دوفصلنامه عسگر بابازاده‌اقدم، سرپرست دانشکده علوم قرآنی خوی و استادیار زبان وادبیات عربی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم است و خلیل پروینی سردبیری این دوفصلنامه و حسین خانی، مسئولیت مدیر داخلی آن را برعهده دارند.

قابلیت‌های دراماتیک قصص قرآنی

در چکیده مقاله «قابلیت‌های دراماتیک قصص قرآنی» نوشته احمد جولایی و احمد نوردریایی آمده است: گرچه در این مقاله ظرفیت‌های دراماتیک(dramatic) قرآن کریم را مورد بررسی قرار داده‌ایم. اما باورداشت و نگاه ما به قرآن نمایشی نیست. ولی از آنجا که قرآن به عنوان معجزه الهی پیامبر اسلام محمد مصطفی(ص) با محتوای بسیار غنی و ارزشمند برای هدایت و راهنمایی بشریت فرستاده شده و برای عبرت بخش اعظمی از این کتاب آسمانی روایت، سرگذشت پیشینیان و قصص انبیاء را شامل می‌شود. در این آیات شکل روایت به گونه‌ای است که عناصری همچون شخصیت، داستان، بن اندیشه، مکان یا رخدادگاه، گفتگو، عنصر زمان و... را در برمی‌گیرد که اتفاقا عناصر تشکیل دهنده درام هستند.درام نیز به عنوان یکی از پدیده‌های تفکر بشری وانسان‌ساز با اهداف آموزش، هدایت وعبرت‌آموزی انسان ارائه شده که نهایتا موجب تزکیه نفس (کاتارسیس Catharsis) مخاطب می‌گردد. نمایش یا درام برای باورپذیری از طریق عمل (act‌) در پی عینیت بخشیدن به وقایع و حوادث قصه است که طی این فرآیند عمل دراماتیک اتفاق می‌افتد.

یکی از قدیمی‌ و معتبرترین نظریات مربوط به هنر درام، نظریه ارسطو (322-384ق.م) است که در کتاب فن شعر یا بوطیقا (Poetics) آمده است، در این مقاله سعی می‌شود نمونه‌هایی از سوره‌ها و آیات قرآن که قابلیت نمایشی دارند را بر مبنای نظریه محاکات ساختار اوج‌گاهی ارسطو مورد ارزیابی قرار دهیم.

سبک‌شناسی سوره مرسلات بر مبنای سطح زبانی

همچنین در چکیده مقاله «سبک‌شناسی سوره مرسلات بر مبنای سطح زبانی» به قلم فاطمه سرپرست و محمد کاظم رحیمی‌نژاد می‌خوانیم: سبک‌شناسی در واقع شاخه‌ای از علم زبان‌شناسی است و تمرکز اصلی سبک‌شناس به کاربردهای زیبایی-شناختی متن است تا از این رهگذر به معنی و جان‌مایۀ کلام متکلّم و جنبه‌های زیبایی متون دست یابد. از آنجا که یک متن دارای ویژگی مهمی به نام پیوستگی معنایی است و جملات و عبارات تشکیل‌دهندۀ متن باید دارای پیوستگی و ارتباط زیرین باهم باشند، این روابط در کاربرد واژگان به طور کامل منعکس می‌شود.

پژوهش حاضر با روش توصیفی-‌تحلیلی و بر اساس معیارهای سبک‌شناسی سطح زبانی به بررسی زیبایی‌های ادبی سوره مرسلات پرداخته است. حاصل بررسی بدین صورت است که واژگان و آوای خلق شده به واسطه آنها، تکرار عبارات، صامت‌ها، مصوت‌ها و همچنین نوع حروفی که در این سوره بسامد و کاربست آنها خودنمایی می‌کند در تسهیل فهم معانی آیات و جلب توجه مخاطب و خواننده تأثیر بسزایی دارد و آهنگ حاصل از آنها در جان شنونده و مخاطب تأثیرگذار است.

برای مشاهده متن کامل مقالات این شماره اینجا کلیک کنید.