حلقه مفقوده فعالیت‌های قرآنی در مدارس از نگاه پیشکسوت یزدی

به گزارش ایکنا از یزد، اولین جشنواره هنر قرآنی «دانش» که به همت اداره‌ قرآن، عترت و نماز اداره‌ کل آموزش و پرورش استان و با مشارکت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری یزد در حال برگزاری است، به معرفی پیشکسوتان و فعالان عرصه قرآنی با هدف بهره‌گیری از تجربیات ارزشمند این قشر می‌پردازد.

به همین مناسبت ایکنا یزد، در اولین برنامه با سیدحسین میرتقی، استاد پیشکسوت و مؤلف قرآنی گفت‌وگویی داشته است که در ادامه می‌خوانید:

ایکنا ـ لطفاً خودتان را معرفی کنید؟

سیدحسین میرتقی هستم و متولد سال ۱۳۴۳ در شهر یزد. دوران کودکی و نوجوانی را در کوچه پس کوچه‌های یزد سپری کرده و پس از پایان مقطع متوسطه، در رشته پرورشی مرکز تربیت معلم شهید باهنر تهران ادامه تحصیل دادم که همزمان با انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها بود، سپس در آموزش و پرورش استخدام شدم. پس از بازگشایی مجدد دانشگاه‌ها، تحصیل را در رشته دبیری زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه یزد ادامه داده و سپس در مقطع کارشناسی ارشد، رشته زبان‌شناسی همگانی و اکنون دانشجوی مقطع دکترای زبان‌شناسی هستم.

دو دوره کارشناس قرآن آموزش و پرورش استان را گذراندم و در بیشتر دوران خدمت خود مربی پرورشی مدارس بودم. در سال ۱۳۸۸هم بازنشسته شدم. البته همکاری بنده با این دستگاه در امور قرآنی ادامه دارد.

ایکنا ـ از سوابق اجرایی و آموزشی خود بگویید.

مربی پرورشی مدارس، مسئول دارالقرآن شهرستان یزد، کارشناس قرآن اداره‌ کل آموزش و پرورش، تدریس در دوره‌های ضمن خدمت معلمان، دانشگاه فرهنگیان و دوره‌های متعدد تربیت مربی قرآن کریم از جمله سوابق اجرایی و آموزشی است، البته اکنون به مدت 2 سال به عنوان عضو کمیته ارزیابی فعالیت‌های مدارس قرآنی و مراکز دارالقرآن فعالیت دارم.

ایکنا ـ فعالیت‌های قرآنی را از چه زمانی آغاز و از محضر چه اساتیدی بهره گرفتید؟

در سال‌های پایان تحصیلم در دوره متوسطه، در سال‌های اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در یزد توفیق داشتم تا در جلسات استاد ارجمند، استاد مجاهد شرکت کرده و از محضر ایشان کسب فیض کنم و با هنر آسمانی تلاوت قرآن آشنا شدم و در ادامه در دو سال دوران تحصیل در مرکز تربیت معلم شهید باهنر تهران توفیق حضور در جلسات استاد ارجمند و برجسته، استاد خدام حسینی را داشتم و از محضر ایشان نیز بهره‌ بسیار بردم.

ایکنا ـ‌ فعالیت‌های قرآنی شما در چه زمینه‌هایی بوده و به تلاوت کدامیک از اساتید مصری بیشتر علاقه دارید؟

فعالیت‌های قرآنی من بیشتر در زمینه‌های آموزش روخوانی، روانخوانی و تجوید بوده ولی در زمینه تلاوت به تلاوت‌های استاد هنر تلاوت جهان اسلام مصطفی اسماعیل و استاد شحات محمد انور بیشتر علاقه دارم.

ایکنا ـ هنرهای آوایی چه جایگاهی در جذب دانش‌آموز به قرآن دارد؟

با صدای زیبا و آهنگین خواندن قرآن، قطعاً اثرگذار است زیرا که قرآن خود از نظر آواها زیبایی ذاتی دارد و وقتی با صدای زیبا عجین می‌شود، می‌تواند در جذب افراد تأثیرگذار باشد، ضمن این‌که باید تلاش کنیم آموزش‌های قرآنی ما در همه حوزه‌ها هر چه بیشتر مبتنی بر واقعیت‌های علمی باشد و مثلاً با برگزاری همایش‌های علمی زمینه ارتقای این آموزش‌ها فراهم شود. همچنین زمینه حضور فعال‌تر صاحب نظران در تولید محتوا فراهم و آثار آنان در هر نقطه‌ای از کشور دیده شود و مورد حمایت قرار گیرد.

ایکنا ـ انگیزه شما برای ورود به مباحث پژوهشی حوزه قرائت قرآن چه بود و از چه زمانی فعالیت را شروع کردید؟

از جمله اشکالاتی که در ابتدا احساس کردم در حوزه آموزش قرائت قرآن کریم وجود دارد این است که به عنوان مثال در آموزش موسوم به آموزش روخوانی قرآن، با نوعی سطحی‌نگری و ساده‌اندیشی مواجه هستیم و در این حوزه مباحثی که مرتبط با آموزش است، چندان مورد توجه قرار نگرفته و البته یکی دیگر از کمبودها در این حوزه این است که با توجه به مخاطبان گوناگون آن، سطوح دقیقی برای این آموزش در نظر گرفته نمی‌شود و اغلب مواجه هستیم با مثلاً استفاده از یک کتاب برای همه گروه‌های سنی. لذا برای رفع چنین کمبود‌های اساسی در این حوزه، از سال ۱۳۷۴ به لطف و یاری خداوند متعال بررسی و تألیف کتاب در این زمینه را آغاز کردم.

ایکنا ـ‌ در خصوص آثار و تألیفات خود توضیحاتی بفرمایید.

با توجه به مطالعات و تجربیاتی که در زمینه آموزش موسوم به آموزش روخوانی قرآن کسب کرده‌ام و همچنین مخاطبان مختلف، معتقدم پنج سطح آموزشی باید در نظر گرفت و من برای این پنج سطح چهار جلد کتاب تألیف کردم. «آموزش قرآن سطح یک دانش‌آموزی» ویژه دانش‌آموزان پایه دوم ابتدایی، «سطح دو دانش‌آموزی» ویژه دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی، «سطح سه دانش‌آموزی» ویژه دانش‌آموزان پایه چهارم تا ششم ابتدایی و ‌کتابی با عنوان «آشنایی با خط قرآن کریم سطح یک» ویژه دانش آموزان دوره‌های اول و دوم متوسطه و دانشجویان، به جزء دانشجویان رشته‌های زبان و ادبیات عرب و الهیات و معارف اسلامی است. بزرگسالانی هم که تحصیلات آنان بالاتر از پایان دوره راهنمایی ‌باشد نیز مخاطب این کتاب هستند، البته مطالب این مخاطبان نیز به دو گروه یک و دو تقسیم شده‌ است. 

برخی مطالب کتاب مربوط به هر دو گروه و بعضی مطالب ویژه گروه دو است، سطح دو این کتاب هم ویژه معلمان، مربیان و همه دست‌اندرکاران امر آموزش قرآن است. کتابی نیز با عنوان تجوید و آواشناسی تألیف کرده‌ام. آموزش قرآنی هم ویژه کودکان سال‌ها قبل تألیف شد که تاکنون 17 نوبت تجدید چاپ شده ‌است.

ایکنا ـ حلقه مفقوده فعالیت‌های قرآنی در آموزش و پرورش را چه می‌دانید؟

با توجه تجربیاتم در امر آموزش به معلمان و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در رشته علوم تربیتی (گرایش آموزش ابتدایی)، برای ارتقای کیفی امر آموزش قرآن و موفقیت هر چه بیشتر معلمان محترم و نیز دانشجویان عزیز دانشگاه فرهنگیان و این‌که آنان هر چه بیشتر صلاحیت‌ها و توانمندی‌های لازم را کسب کنند، باید اتاق فکر و یا کارگروهی ویژه با حضور کارشناسان مربوطه از اداره کل آموزش و پرورش استان، صاحب‌نظران، نمایندگانی از اساتید درس آموزش قرآن دانشگاه فرهنگیان و مدرسان دوره‌های ضمن خدمت و معلمان با تجربه تشکیل شود و در جلساتی به بررسی آسیب‌ها و مشکلات موجود پرداخته و فضایی که در آن امکان ارائه و بررسی دقیق همه طرح‌ها و نظرات وجود داشته باشد، فراهم شده تا برنامه‌ریزی مناسب کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای ارتقای کیفی آموزش قرآن صورت گیرد و تصمیمات لازم جهت اجرای هرچه بهتر برنامه‌ها اتخاذ شود. البته به تلاش‌های صورت گرفته توسط همه دست‌اندرکاران محترم، بویژه آموزگاران و دبیران عزیز ارج می‌نهیم و از خداوند متعال خواستاریم که به همه ما توفیق هرچه بیشتر عنایت فرماید.

همچنین دانشجویان دانشگاه فرهنگیان هم باید برای کسب صلاحیت‌ها و توانمندی‌های لازم برای آموزش مطلوب‌تر درس آموزش قرآن بیشتر تلاش کنند زیرا که تعداد واحد درسی و منبع آموزشی در این حوزه به تنهایی کفایت نمی‌کند و لازم است در این زمینه اصلاحاتی انجام گیرد. پیشنهاداتی هم در این زمینه مطرح کرده‌ام و معتقدم استان یزد ظرفیت‌هایی را داراست که می‌توان این چنین کمبود‌هایی را از طریق برنامه‌ریزی مناسب توسط کارگروهی که عرض کردم مرتفع کرد.

ایکنا ـ با توجه به مسئولیت شما در گروه ارزیابی مدارس قرآنی، نظر خود را در زمینه سطح کمی و کیفی فعالیت‌های قرآنی فعلی این مدارس بفرمایید؟

استان یزد از دوره‌های قبل مدارس قرآنی را راه‌اندازی کرده و اکنون دارای ۲۴ مدرسه قرآنی است که فعالیت‌های بسیار خوبی نیز در این مدارس صورت می‌گیرد و با استقبال مردم هم روبرو شده است. امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های کارگروه پژوهش و آموزش ویژه این مدارس، شاهد ارتقای فعالیت‌های قرآنی این مدارس باشیم. همگی ما شاهد ارتقای کیفی هر چه بیشتر آموزش قرآن و تربیت قرآنی دانش‌آموزان عزیز در همه مدارس باشیم.

سخن آخر

اولین وظیفه ما این است که به آموزه‌های قرآن و اهل بیت(ع) پای‌بند باشیم و‌ در عمل و رفتار مروج و مبلغ تعالیم قرآن و حضرات معصومان(ع) باشیم که این مهم سبب خواهد شد تا آموزه‌های دینی در درون جامعه نهادینه شود و بر ما است که از ظرفیت‌های سرشار استان در حوزه فعالیت‌های قرآنی به‌درستی بهره ببریم و مخلصانه، عالمانه و مجدانه در مسیر بسیار ارزشمند ترویج کلام الهی گام برداریم و در برابر مشکلات دلسرد نشویم همانگونه که چهره شاخص قرآنی استان و قاری بین‌المللی شهید حسن دانش، حقیقتاً تلاش خستگی ناپذیر و اخلاصی وصف‌ناپذیر در این مسیر داشت و سرانجام نیز به فوز عظیم شهادت نائل شد و الحق که ایشان الگوی خوبی برای همه ما است.