نقش مهم دینداری در جلوگیری از بروز خشونت در خانواده‌ها

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین صغیرا، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری اظهار کرد: جامعه‌شناسان و روانشناسان اجتماعی خشونت را نوعی رفتار همراه با قصور نیت طرف مقابل نسبت به فرد دیگر می‌دانند، یعنی خشونت رفتاری است که از فردی همراه با قصد و نیت نسبت به آسیب رساندن به فرد دیگری انجام می‌شود.

وی افزود: خشونت در خانواده‌ها به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شود که خشونت کودکان از عمده خشونت‌هایی است که در خانواده‌ها رخ می‌دهد، خشونت نسبت به زنان و خشونت نسبت به مردان از دیگر خشونت‌های درون خانواده است، در حقیقت اگر این نوع خشونت‌ها در خانواده رواج پیدا کنند، اثرات سویی را می‌تواند در محیط خانواده، محیط فردی و اجتماعی به همراه داشته باشد.

استاد گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد گفت: عوامل روانی، اجتماعی، اخلاقی و حتی دینی ممکن است موجب ایجاد خشونت شوند، از طرفی خانواده‌هایی که از لحاظ مذهبی و دینی قوی هستند خشونت‌های کمتری از خود بروز می‌دهند.

صغیرا بیان کرد: در قرآن کریم، خشونت از زمان حضرت آدم بیان شده، یعنی خشونت رفتاری جدید نیست‌ و اولین خشونتی که در عالم خلقت به وجود آمد، مربوط به کشته شدن هابیل توسط قابیل بود، البته خشونت میان خانواده و همسران انبیای الهی به مرور مشاهده می‌شد که این رفتار در عصر حاضر بیشتر وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه خشونت مسئله‌ای است که عوامل آن روانی، اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی، دینی و مذهبی به شمار می‌رود، تصریح کرد: خشونت می‌تواند آسیب‌های فراوانی را در جامعه ایجاد کند که موجب ترویج خشونت‌طلبی می‌شود، از دید روانشناسی این بحث وجود دارد، هر فرزندی در کودکی مورد آزار و اذیت پدر، مادر، دوست یا آشنا قرار گرفته باشد، در بزرگسالی نسبت به افرادی دیگر خشونت خود را به نوعی نشان می‌دهد که از این قبیل موارد در جامعه بسیار مشاهده می‌شود و آسیب‌های اجتماعی فوق‌العاده‌ای را برجای خواهد گذاشت.

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین عواملی که‌ موجب دامن زدن به خشونت می‌شود، عوامل مذهبی است، طبق ارزیابی‌های صورت گرفته افراد مذهبی و دیندار بسیار کم به خشونت مبتلا می‌شوند یا اگر به خشونتی مبتلا شده باشند به سمت توبه گرایش پیدا می‌کنند و جامعه را از تنش ایجاد شده خارج می‌کنند.

وی ادامه داد: فرد دیندار همواره تلاش می‌کند از شیطان به سمت خدا حرکت کند که در چنین خانواده‌ای آرامش و ایمان به خدا وجود دارد، بنابراین دینداری به معنای آرامش و امنیت روانی و روحی است و خداشناسی، ایمان و دینداری موجب به آرامش رسیدن فرد می‌شود و این آرامش مانع از بروز خشونت خواهد شد.

صغیرا بیان کرد: در قرآن کریم توصیه‌های بسیاری در خصوص مهار خشونت مطرح شده است، یکی از مهم‌ترین وظایف والدین در خانواده‌ها، مدیریت کردن خود پدر و مادر از لحاظ اخلاقی، روانی، دینی و مذهبی است، از طرفی یکی از مهم‌ترین عوامل برای کنترل خشونت از سوی اهل‌بیت(ع) بیان شده این است که والدین رفتار نیکو داشته باشند، یعنی زن و شوهر از زمان ازدواج، خوش‌خلقی و خوش برخوردی را آموزش دیده باشند و بتوانند این مسئله را به منصه ظهور برسانند.

استاد گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد تاکید کرد: در صورتی که خشونت در خانواده‌ای اتفاق بیفتد، والدین موظفند مشکلات را شناسایی و ریشه‌یابی کنند، نباید در این مورد بی‌توجهی صورت گیرد، بنابراین لازم است براساس شناخت نسبت به مشکلات، از بروز خشونت در خانواده جلوگیری کنند، برای نمونه در حال حاضر فضای مجازی در اختیار فرزندان قرار گرفته که والدین بایستی نسبت به استفاده صحیح از این فضا مطلع و به خوبی مدیریت کنند تا از ناهنجاری‌هایی که ممکن است به وجود آید، جلوگیری کنند.

وی افزود: اگر در درون خانواده کسی قربانی خشونت می‌شود حمایت لازم از آن فرد صورت گیرد، زیرا گاهی در خانواده‌ای دعوا یا ناآرامی میان فرزندان خانواده ایجاد می‌شود که در این زمینه پدر و مادر توجهی ندارند، در صورتی که باید از کسی که مظلوم واقع شده حمایت انجام شود و فرزندی که موجب ایجاد خشونت شده مورد مواخذه قرار گیرد، البته لازم است عوامل تاثیرگذار در بروز خشونت از سوی والدین شناسایی و از پیشرفت آن جلوگیری کنند.

وی با بیان اینکه از دیگر وظایف والدین، ایجاد مهر و محبت در درون خانواده است، بیان کرد: زمانی که والدین نسبت به یکدیگر مهر و محبت داشته و صادقانه برخورد کنند قطعا فرزند خانواده این مهر و محبت را از آن‌ها فرا می‌گیرد، بنابراین لازم است والدین محیطی مملو از مهم، محبت و صفا برای بهره‌مندی خود و فرزندان ایجاد کنند.

وی با اشاره به وظیفه مهم نهادهای اجتماعی در تربیت افراد صالح و شایسته، بیان کرد: حوزه، دانشگاه و مدارس به عنوان نهادهای فرهنگی، موظفند همان‌گونه که والدین به فرزندان آموزش‌های لازم را می‌دهند، این مراکز فرهنگی نیز همان کار را انجام دهند، در روایتی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده، شما سه دسته پدر دارید، پدری که تو را تعلیم می‌دهد که منظور معلم است، پدری که زمینه ازدواج دختر را فراهم کند و پدری که در متولد شدن فرزند خود نقش دارد که وظیفه سه پدر، تعلیم به فرزندان را برعهده دارند، بنابراین اگر این گونه مسائل در مراکز فرهنگی و درون خانواده رعایت و دقت شود، جامعه‌ای به دور از خشونت یا با حداقل خشونت خواهیم داشت، البته نهادهای قضایی و اجرایی در جلوگیری از خشونت افراد، وظایفی دارند.