حدیث شجره طیبه و لزوم محبت اهل‌بیت(ع)

حجت‌الاسلام علی بیرانوند، مدرس حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، با بیان اینکه حدیث شجره طیبه به توصیف آفرینش پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) از یک درخت و آفرینش دیگر پیامبران و مردم از درختانی دیگر می‌پردازد، گفت: شیعیان آفرینش پیامبر(ص) و امام علی(ع) از یک منشأ را، دلیلی بر مساوی بودن آن دو در وجوب اطاعت و ولایت می‌دانند‌ و با استناد به آن بر لزوم محبت اهل‌بیت(ع) تأکید دارند.

وی با بیان اینکه اين خاندان، هم ريشه دارند، هم ريشه تمام خوبی‎‌ها و پاكی‎‌ها و فضايل هستند و سايه لطف و فضلشان بر سر مردم است، اضافه کرد: در احاديث، اهل‌بيت(ع) پيامبراکرم(ص) خود را با تعابيرى همچون شجره علم، شجره نبوت، شجره طوبى، شجره عصمت، شجره ندى، شجره تقوا، شجره اصفيا و... بیان می‌کنند.

این مدرس حوزه و دانشگاه، با اشاره به اینکه در آيه‌ای از قرآن کریم از درخت طوبى به‌عنوان یک درخت بهشتی یاد شده است، گفت: اهل‌بيت(ع) می‌فرمایند: «طوبى درختى در بهشت است كه ريشه‌اش در خانه محمد، و در روايتى در خانه على است»، همچنین پیامر اکرم(ص) فرمودند: «يا على. . . أنت صاحب شجرة طوبى فى الجنّة».

وی گفت: حدیث شجره در ذیل برخی از آیات قرآن از جمله آیه چهار سوره رعد با این مضمون «وَفِي الأَرْضِ قِطَعٌ مُّتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِّنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٌ وَنَخِيلٌ صِنْوَانٌ وَغَيْرُ صِنْوَانٍ يُسْقَى بِمَاء وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِي الأُكُلِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ» و آیه 23 سوره شوری با این مضمون «ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ» برای توضیح و بیان تفسیر آیات نقل شده است.

بیرانوند اضافه کرد: در روایاتی از منابع اهل سنت و شیعه با استناد به حدیث شجره در تفسیر برخی آیات ازجمله آیه ۸۹ سوره نمل، که می‌فرماید: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیرٌ مِنْها وَ هُم مَنْ فَزَعٍ یوْمَئِذٍ آمِنُونَ»، مراد از حسنه، محبت امام علی(ع) اهل‌بیت(ع) معرفی شده و در یکی از این روایات که ابوامامه باهلی از پیامبر نقل کرده، آمده است که «پیامبران از درخت دیگری خلق شده‌اند و من و علی از یک درخت آفریده شده‌ایم؛ پس من اصل آن درخت هستم و علی فرع آن و حسن و حسین میوه‌های آن و شیعیان ما برگ‌های آن هستند، پس هرکس به شاخه‌های آن درآویزد نجات می‌یابد و هرکس منحرف شود سقوط می‌کند و اگر هزار سال خدا را عبادت کند و محبت ما را نداشته باشد خدا او را به صورت در آتش می‌افکند».

این مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: شیعیان به حدیث شجره برای لزوم محبت به اهل‌بیت(ع) استناد می‌کنند و در این حدیث محبت را محبتی دانسته‌اند که ولایت و خلافت ثمره آن است و کسانی که به این حدیث استناد می‌کنند، با توجه به آیه 31 سوره آل‌عمران که می‌فرماید: «قُلْ إِنْ کنْتُمْ تُحِبُّونَ اللهَ فَاتَّبِعُونِی یحْبِبْکمُ الله...؛ای پیامبر ما! بگو: اگر خدا را دوست دارید، از من پیروی کنید، تا خدا نیز شما را دوست بدارد»، بر این باور هستند که محبت نسبت به اهل‎بیت(ع) باید همراه با اطاعت از آنان باشد وگرنه در دوستی و محبت خود صادق نیستیم.