تطهیر از فرهنگ بیگانه لازمه وحدت حوزه و دانشگاه است

بیست‌وهفتم آذرماه یادآور عروج و شهادت آیت‌الله مفتح، مجاهدی خستگی‌ناپذیر و عالمی ربانی است که از پیشروان اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه بود. به پاس فعالیت‌های چشم‌گیر وی در راه تحقق وحدت حوزه و دانشگاه، روزی با همین عنوان نام‌گذاری شده است. از خجسته‌ترین پیامدهای انقلاب اسلامی را می‌توان وحدت حوزه و دانشگاه و طرح این مسئله را از آثار انقلاب فرهنگی دانست که با بهره‌گیری از رهنمودهای امام خمینی(ره) در سال 59 آغاز شد.

ایکنای فارس، به همین مناسبت گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا محمودی، مدیر حوزه‌های علمیه فارس داشته و نظر وی را در خصوص راهکارهای وحدت حوزه و دانشگاه جویا شده است.

ایکنا ـ وحدت حوزه و دانشگاه به چه معناست؟

وحدت حوزه و دانشگاه به معنای ادغام حوزه در دانشگاه و یا ادغام دانشگاه در حوزه علمیه نیست و مقصود این نیست که برنامه حوزه و دانشگاه یکی باشد. دانشگاه مرکز پرورش عالم و علوم معمولی است که جامعه به آن نیاز دارد و حوزه علمیه، محل پرورش فقه و عالم و مبلغ دینی است.

ما هم به حوزه و هم به دانشگاه نیاز داریم و این دو نهاد، کانون علمی و عملی و مرکز تعلیم و تعلم از نظر اخلاق حاکم بر آن‌هاست و سیستم و سامان‌دهی و برخی محتواهای آن‌ها با یکدیگر قرابت دارد.

دو نوع خلقیات در حوزه و دانشگاه داریم که موجب می‌شود، انسان‌هایی که در این دو محیط پرورش می‌یابند با دو فرهنگ تربیت شوند که در اداره جامعه آینده مشکلاتی ایجاد می‌کند و بدین ترتیب باید بگوییم که اخلاق دانشگاه نباید غربی و سوغات فرنگ باشد، از این جهت ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه بسیار مهم است و برای تحقق آن باید راهکارهای اجرایی در مجامع به بحث گذاشته شود.

ایکنا ـ دلایل اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه چیست؟

وحدت حوزه و دانشگاه یک نیاز و ارزش اجتماعی است به ویژه در جامعه ما که در حال رشد و تعالی است و تحقق این وحدت به عوامل متعددی نیاز دارد. وحدت این دو نهاد نقش ارزنده‌ای در روند فرهنگی و فکری و فرهنگی و علمی جامعه دارد.

دشمن حوزه و دانشگاه مشترک است و همواره با تفرقه‌اندازی میان این دو قشر مبارز و انقلابی در عرصه‌های مختلف نرم‌افزاری و سخت‌افزاری سعی کرده است تفرقه انداخته و حکومت کند.

دشمن در انقلاب مشروطه، مسجد را هدف قرار داد و در کودتای 28 مرداد هم سعی کرد تا میان روحانیت و افرادی که قلم روشنفکری در دست داشتند، شکاف ایجاد کند و تهمت بی‌دینی به دانشگاهیان زدند. اما باید از خسارت‌های تاریخی که در پی تفرقه افکنی میان حوزویان و دانشگاهیان ایجاد شده است، درس عبرت گرفت و از آنها برای عبور از امروز و آینده بهره برد.

دانشجو، طلبه، استاد حوزه و دانشگاه باید کلیدواژه «وحدت» را به خوبی بشناسند چون وحدت با شعار به دست نمی‌آید. وحدت حوزه و دانشگاه تاکنون به شکل شایسته محقق نشده است و برای تحقق آن لازم است هر دو نهاد از هرچه با فرهنگ اصیل اسلامی ما بیگانه است، تطهیر شوند.

ایکنا ـ آیا این مقوله فقط در عرصه علوم انسانی است یا برای سایر رشته‌های علمی ـ دانشگاهی نیز این مجال فراهم می‌شود؟

این مقوله برای تمام علوم است و لازم است تا کاستی‌های علوم تجربی و انسانی که محور فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در دانشگاه‌هاست رفع و ترمیم شوند و از طرف حوزه علمیه نیز باید نیازهای ملموس جامعه شناخته و عملیاتی شوند.

ایکنا ـ برای رفع موانع وحدت حوزه و دانشگاه چه اقداماتی باید انجام شود؟

برای رفع این امر باید هم‌افزایی حداکثری بین دو نهاد ایجاد شود و زمانی که اخلاص، صفا، ایثار، زهد، احترام به سنت‌های ناب و اصیل از یک سو و نوآوری مفید و پویا از سوی دیگر، مکمل هم شود، شاهد هم‌افزایی و پیوند مبارکی برای جامعه با ایجاد ارتباط حوزه و دانشگاه و وحدت میان آن‌ها خواهیم شد.

ایکنا ـ نمونه موفق ارتباط موفق حوزه و دانشگاه در شرایط امروز چه مواردی هستند؟

امروز شاهد پیوند موفق و مشترک حوزه و دانشگاه در انجام فعالیت‌های جهادی هستیم که نشانه دردآشنایی این دو قشر طلبه و دانشگاهی است و موجب شده است تا طلبه و دانشجو، نیازهای مردم را در این اقدامات ببینند و در کنارش به تزکیه نفس و کسب علم در دو نهاد ارزشمند حوزه و دانشگاه بپردازند و همه حوزویان و دانشگاهیان برای وحدت حوزه و دانشگاه باید دست به دست هم دهند.

اگر ظرفیت‌های حوزه و دانشگاه تببین شود منشأ حرکت بسیار مبارکی خواهد بود و نمونه آن حرکتی است که حوزه علمیه فارس با دانشگاه علوم نوین شیراز طی 11 ماه گذشته در زمینه نوروساینس داشته است و بحث عملکرد سلسله اعصاب را شروع کرده‌ایم و به نقطه‌ای رسیدیم که علی‌رغم اینکه علوم تجربی خدمات ارزنده‌ای به حوزه سلامت ارائه کرده است، از علوم حوزوی هم برای تبیین بیشتر عملکرد اعصاب استفاده کنیم. همچنین حوزه علمیه فارس با گروه ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دانشگاه علوم تربیتی شیراز آغاز کرده است.

ایکنا ـ چرا در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی، حضور و ارتباط و تعامل این دو قشر با یکدیگر بیشتر بود؟

در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی چون این موضوع تازه مطرح شده بود، جنبه رسانه‌ای بیشتری یافت و چون در آن زمان حضور حوزویان در دانشگاه کم بود بیشتر رسانه‌ای می‌شد و تلاش شهید مفتح، بهشتی و شهید مطهری برای حضور استادان حوزه در دانشگاه بسیار اثربخش شد و بحث معارف را در دانشگاه‌ها راه‌اندازی کرد که در آن زمان چون کار تازه‌ای بود بسیار مطرح شد اما امروز ما در این حضور و تعامل حوزویان و دانشگاهیان پیشرفت کرده‌ایم اما جنبه رسانه‌ای کمتری شاید داشته است.