از مشکلات دریافت مجوز برای حوزه علمیه سنگال تا حضور در تانزانیا

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد شاهدی رضوی، فعال قرآنی و مبلغ یزدی، ۳۰ سال از عمر خود را در آفریقا برای تبلیغ دین و تربیت شاگردانی سپری کرده و پس از بازگشت به ایران در استان یزد نسبت به راه‌اندازی کتابخانه تخصصی در حوزه تفسیر و علوم قرآنی اقدام کرده است.

بخش اول گفتگوی ایکنای یزد با تیتر «خاطرات مبلغ یزدی از 3 دهه حضور در آفریقا»‌ بر خروجی خبرگزاری قرار گرفته است و اکنون بخش دوم این گفت‌وگو تقدیم مخاطبان می‌شود:

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد شاهدی رضوی، در ادامه بیان خاطرات از 3 دهه تبلیغ دین در آفریقا با اشاره به پیشنهاد حضور در سنگال در سال 80 اظهار کرد: به لحاظ کاری شروعی سخت و از طرفی با برکت همراه بود و تمام ثمره عمرم در آفریقا را در سنگال خلاصه می‌کنم چرا که ارتباط بهتر و بیشتری رقم خورد و هنوز ادامه دارد.

شاهدی ادامه داد: حضور در سنگال با سختی‌های بسیاری همراه بود به شکلی که مجوز لازم برای راه‌اندازی حوزه را به ما نمی‌دادند و سفارت هم مخالفت می‌کرد و یکی از مشکلات ما به عنوان روحانی در خارج از کشور متأسفانه خود سفارتخانه‌های ما هستند و اغلب سفرا با تشکیلات حوزه موافق نیستند، البته سفیرانی نیز فعالیت دارند که بسیار کمک می‌کردند، اما عده‌ای نیز به صورت علنی سنگ‌اندازی می‌کردند، حتی یکی از سفیران در یکی از کشورها مخالفت خود را برای راه‌اندازی حوزه اعلام و پیشنهاد راه‌اندازی دبیرستان را به من دادند و قبول نکردم.

وی ادامه داد: اما لطف الهی شامل حال بنده شد و با فردی که یکی از دوستان امام موسی صدر لبنان بود، آشنا و در زمینه مجوز حوزه علمیه در سنگال کمک کردند و توانستیم مجوز لازم را دریافت کنیم و خوشبختانه فعالیت بابرکتی شروع شد. مشکلات بسیار بود چراکه استاد و یا کم‌کاری در این زمینه نداشتم و همه اقدامات شخصاً انجام می‌دادم.

این مبلغ یزدی با اشاره به اینکه 7 الی 8 سال در سنگال بودم گفت: به یاد دارم اولین سفر مصادف شد با یازدهم سپتامبر. در تماس سفارت به تهران اعلام شده بود نباید این سفر انجام شود، چراکه برج‌های دوقلو در آمریکا مورد هدف قرار گرفته است. از طرفی به همراه خانواده‌ام برای سفر کاملاً آماده بودیم و حتی پرونده تحصیلی فرزندانم را به آنجا منتقل کرده بودم و برخی از وسایل را از قبل ارسال کرده بودیم و قرار بود پرواز ساعت دو بامداد انجام شود اما حضور برای مدت زمان 6 ماه از سوی سفیری که آنجا بود به تعویق افتاد.

وی ادامه داد: با سختی بسیاری که بر سر ما قرار داشت، سرانجام به سنگال رفتیم، تمام نقاطی که حضور یافتم اعم از تانزانیا، سودان، رواندا، گامبیا، بریتانیا، کنیا و ... اعتقادم بر توسل بود و معتقد بودم وسیله‌ای بیش نیستم؛ لذا برخی نقاط مثل سودان وقتی مجوز فعالیت دریافت کردیم مورد تعجب مرحوم آیت‌الله تسخیری قرار گرفت.

شاهدی افزود: در آفریقا سادات را با عناوین، شریف و حیدره خطاب می‌کردند و از احترام ویژه‌ای نزد اهالی آفریقا برخوردار هستند. در سودان وقتی با لباس روحانیت در آموزش و پرورش حضور یافتم و با وزیر ملاقات کردم، وی از طرفی شرمندگی در برابر حضرت فاطمه زهرا(س) را عنوان کرد و از طرفی مجوز راه‌اندازی حوزه علمیه را بر خلاف قوانین مملکت آنجا دانست اما در سنگال نیز به همین صورت برای مرحله اول در دریافت مجوز با مشکل مواجه شدیم، با توجه به اینکه نزدیک به سه ماه برای گرفتن مجوز طول کشید از قم با بنده تماس گرفتند که به نیجریه بروم، در آنجا با فردی آشنا شدم که من را به مشاور رئیس‌جمهور معرفی و به نزد وی رفتم و شرط مجوز را در نداشتن فعالیت سیاسی دانست و خوشبختانه با همت این فرد مشکل حل و مجوز دریافت و حتی ساختمانی در نظر گرفته شد.

این مبلغ یزدی با اشاره به اینکه ویژگی که در آفریقا تأثیرگذار و مهم است، رفاقت و ارتباط صمیمی است گفت: هیچ کجا در آفریقا به یاد ندارم از کسی خواسته باشم شیعه شود و تنها از شرق آفریقا بیش از 200 نفر به ایران فرستادم که همگی خودشان این مسیر را انتخاب کردند، سعی می‌کردیم معارف اهل بیت را بیان کنیم. امام رضا(ع) فرمودند: علوم ما را یاد گیرد و به مردم بیاموزد؛ زیرا مردم اگر حُسن و حقایق کلام ما را بدانند قطعاً از ما پیروی خواهند کرد. به عنوان مثال گینه بیسائو از مسلمانانی با فطرت پاک، صداقت و ساده‌زیستی برخوردار است که همین فطرت پاک در گرایش به دین و تشیع مؤثر بود، هیچ‌گاه سبِ کسی نکرده و به رموز آنها اهانت نمی‌شد و در هیچ کجا تصریح به معایب آنها در سخنرانی‌ها نمی‌کردم تنها بحث خلافت و عصمت ائمه اطهار را مطرح می‌کردیم.

وی با خاطره ای از سنگال در دیدار با مرد وهابی، بیان کرد: سنگال دوران خوبی برای من بود و اکثر طلاب مقطع دکتری را به اتمام رساندند و به سنگال برگشتند و برخی به لبنان رفتند برای ادامه تحصیل و هنوز هم ارتباط دارم.

شاهدی افزود: وقتی به ایران برگشتم، قصد نداشتم به کشوری دیگر بروم، اما پیشنهاد سفر به سوریه را دادند و خانواده‌ام نیز با این سفر موافق بودند لذا به سوریه رفتم و مدتی آنجا بودم و حتی خانه‌ای در نظر گرفته شد و تصمیم گرفتم با خانواده برگردم، با توجه به اینکه همه مشتاق این سفر بودند و در این زمینه دوستان بسیاری تماس می‌گرفتند بنابراین از ارگانی که مسئولیت اعزام را داشت، خواستم این سفر را لغو و علاقه خود را به آفریقا اعلام کردم.

وی ادامه داد: پس از این تانزانیا پیشنهاد شد و هر چند خانواده زیاد رغبتی نداشتند اما در استخاره‌ای تصمیم به انجام آن گرفتیم، سال 89 به تانزانیا رفتیم و حدود 6 سال آنجا بودیم و بعد از گذشت بیش از بیست سال مجدد به تانزانیا رفتم و حوزه علمیه راه‌اندازی کردم، یکی از کارهایی که تقریباً خلاف میل بسیاری از دوستان در تشکیلات جامعة‌المصطفی بود راه‌اندازی حوزه بود، اما با نظر آیت‌الله اعرافی موافقت حاصل شد و خوشبختانه بر خلاف سنگال و سودان، به راحتی مجوز حوزه را دریافت و فعالیت را شروع کردیم و از کشورهای بوروندی، رواندا، شرق کنگو و کنیا را تحت پوشش قرار دادیم. بیش از 200 طلبه برای تحصیل به ایران آمدند و در حوزه علمیه قم به تحصیل مشغول شدند و اکنون در تانزانیا روحانی باسواد و طلاب فاضل داریم.

این مبلغ یزدی گفت: وقتی به ایران برگشتیم مسئولان کشوری درخواست کردند به اندونزی بروم اما موافقت نکردم حتی دانمارک، سوئیس و ... را پیشنهاد دادند، خوشبختانه اکنون نیز با آفریقا و طلاب ارتباط خوبی داریم و تلاش می‌کنم آن را حفظ کنم و آنچه تجربه دارم در این زمینه صرف کنم، حتی در کتابخانه تخصصی علوم قرآنی نیز بخش آفریقاشناسی را راه‌اندازی و کتب مختلفی به نگارش درآمده است. فعالیت پژوهشی در زمینه زندگینامه علمای آفریقا در حال تدوین است که لازمه آن فعالیت میدانی بوده و لذا حفظ این ارتباط برایم مهم است.

این گفت‌وگو ادامه دارد .... 

گفت‌وگو: اعظم السادات میرجلیلی، خبرنگار ایکنا