به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، این کتاب در شش فصل با عناوین «مفهومشناسی عنصر زمان»، «ظرف زمان در فقه معاملات»، «زمان، یکی از عناصر مجموعه اطلاعات»، «زمان مبنای تفاوت قیمت»، «موضوعشناسی و حکمشناسی زمان» و «مطالعه موردی: بیع زمانی» منتشر شده است.
در چکیده این کتاب میخوانیم: این کتاب بر آن است تا از «دیدگاه خرد» هر یک از عقود معاملات که عنصر زمان در فرآیند فقهی آن، بهعنوان یکی از عناصر جداییناپذیر و از ارکان عقد معامله بهحساب میآید را بهصورت مجزا مورد مطالعه و تحلیل قرار دهد و بهدنبال آن است تا تأثیر عنصر زمان را در صدور حکم مربوط تبیین نماید.
بدیهی است که از دیدگاه خرد، نقش عنصر زمان در هر عقدی ممکن است متفاوت از دیگری باشد که از فصل دوم به بعد بهصورت موردی بحث خواهد شد. بنابراین مسیر و محور پژوهشی این کتاب کاملاً متفاوت از مفهوم معروف قبلی یعنی «نقش زمان و مکان در اجتهاد» است. لذا امیدوار است تا با عنایت الهی و با استخراج نقشهای متفاوت زمان در فقه معاملات، بتوان به یک جمعبندی قابل قبولی از جایگاه زمان در فقه معاملات دست یافت و تصویر روشنتری از نقش عنصر زمان در فقهالاقتصاد و موضوعات نوین اقتصادی ارائه داد.
شایان ذکر است، بسیاری از مسایل مستحدثه و مبتلابه جامعه مسلمین که دائماً در مسیر اجرای احکام اسلامی مطرح میشود، نیازمند تحقیق و تفحص فقهی توسط فقها و تطبیق آن با مبانی و اصول اسلامی است که در بیشتر موارد صدور حکم یا فتوای جدیدی را طلب میکند. از آنجا که برخی از مسایل مستحدثه، معاملات مدتداری است که هر یک بهنوعی با عنصر زمان در ارتباط است و در عناوین متعارف فقهی و فقه معاملات مشاهده نمیشود، لذا فقها میتوانند با بهکارگیری قواعد عامه و اصول استنباط فقهی و با بهرهمندی از شناخت لازم نسبت به نقش متفاوت عنصر زمان در فقه معاملات، نسبت به صدور فتوای مربوط اقدام نمایند.
بدیهی است که موضوعشناسی عنصر زمان در فقه معاملات، تأثیر بهسزایی در حکمشناسی فقهی آن خواهد داشت. زیرا مفهوم عقود در باب معاملات از جمله موضوعات عرفی است که شارع مقدس آن را امضاء نموده است، نه اینکه موضوعی شرعی و تأسیسی در اسلام بوده باشد و بهعنوان یک حقیقت شرعیه بهحساب آید که مفهوم و صفات آن از سوی شارع تعیین شده باشد.
بدین جهت هر عقد یا معامله جدید مدتداری که در جامعه مسلمین مطرح شود، در بدو امر نیازمند موضوعشناسی فقهی است که طبق فرآیندی که در استنباط احکام وجود دارد، عرف عام و عرف خاص یا خبرگان هر رشته نیز میتوانند در شناسایی موضوع جدید برای فقها راهگشا باشند.
یادآور میشود چاپ اول کتاب «موضوعشناسی عنصر زمان در فقه معاملات» به قیمت 115000 ریال از سوی انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شده است.