رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر کارگزاران و مسئولان حج «ابعاد سیاسی حج» را یکی دیگر از ویژگیهای این فریضه استثنایی برشمردند و تأکید کردند: اینکه برخی میگویند حج را سیاسی نکنید، سخن نادرستی است زیرا ابعاد سیاسی حج مطابق با خواسته و دستورات اسلام است. وحدت، حمایت از مظلومان همچون ملت فلسطین و مردم یمن و یا برائت از مشرکان، همه اموری سیاسی و مطابق تعالیم اسلام هستند. بنابراین ابعاد سیاسی حج همان تکلیف دینی و عبادت است.
مجتبی امانی، رئیس پیشین دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در مصر، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره ظرفیتهای سیاسی حج و اهمیت نگاه به این فریضه به منزله ابزار توانمند در عرصه دیپلماسی عمومی در جهت تقویت وحدت جهان اسلام گفت: حج به منزله یک فریضه بزرگ اجتماعی کارکردهای مختلفی دارد که باید از آنها استفاده شود. نفس تجمع زیادی از مسلمانان در این گردهمایی عظیم، فرصت مناسبی به لحاظ عملی و تبلیغاتی برای نمایش قدرت جهان اسلام و مانور وحدت امت اسلام است تا دشمنان اسلام از این توان بازدارنده و درونزا دچار هراس شوند.
آلسعود، مانع ظهور ظرفیتهای سیاسی حج
وی افزود: متأسفانه رژیم آل سعود به ویژه در سالهای اخیر تلاش کرده این فریضه سیاسی ـ عبادی را از محتوای غنی خود تهی کند و مانع ظهور ظرفیتهای سیاسی و اجتماعی آن شود و آن را به یک فریضه عبای فردی تقلیل دهد. تلاش سعودیها برای اینکه فریضه حج خروجی چندان مناسبی برای جهان اسلام نداشته باشد کاملاً واضح است و آنها تنها وظیفه خود را تأمین رفاه و امنیت حجاج معرفی کردهاند و البته در این میان به درآمدهای هنگفت مالی هم رسیدهاند.
امانی اظهار کرد: هرچند سعودیها در تأمین امنیت حجاج نیز کوتاهیهای فراوانی داشتهاند که نمونه بارز آن کشته شدن هزاران نفر در فاجعه منا بود و این نشان میدهد آنها حتی در تأمین امنیت زائران نیز دچار ضعفهای اساسی مدیریتی هستند. از طرفی سعودیها در تأمین امنیت روحی و معنوی حجاج نیز کوتاهی میکنند و به ویژه حجاج ایرانی بارها شاهد رفتار گاه خشن سعودیها در برگزاری مراسم خودشان بودهاند.
تلاشهای ایران معطوف به صدور بیانیه مشترک در پایان مراسم حج شود
این دیپلمات باسابقه بیان کرد: نکته مهم این است که باید در پایان مراسم حج هر سال شاهد صدور بیانیهای باشیم که اولویتهای جهان اسلام مانند مسئله فلسطین، عدم تعرض به کشورهای اسلامی، امنیت عمومی مسلمانان و حمایت معنوی از اقلیتهای مسلمان در سایر کشورها مورد توجه قرار دهد، اما تا به حال چنین اتفاقی رخ نداده است و به نظر میرسد مانع اصلی تحقق این موضوع رژیم آل سعود است که به شدت تلاش میکند این مراسم عظیم عبادی ــ سیاسی بدون هیچگونه تأثیر عملی و رسانهای به نفع جهان اسلام به پایان برسد و آنها صرفاً از منافع مالی و اعتباری برگزاری این مراسم برای خاندان آل سعود استفاده کنند.
امانی درباره نقش جمهوری اسلامی ایران در تبلور بیشتر ظرفیتهای سیاسی حج گفت: سالیانی شاهد بودیم که جمهوری اسلامی ایران از مراسم حج در جهت تقویت وحدت جهان اسلام و طرح اولویتهای دنیای اسلام استفاده میکرد، اما با توجه به افزایش سطح خصومتورزی و دشمنی نظام سعودی علیه ایران این موضوعات هم تا حدود زیادی دچار محدودیت شده است.
رئیس پیشین دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در مصر ادامه داد: در این راستا تلاشهای ما در آینده باید به این معطوف شود، که همانند هر کنگره معمولی که در هر کجای جهان برگزار میشود، در پایان مراسم حج نیز یک بیانیه، که دربردارنده اولویتها و خواستههای مشترک مسلمانان است، صادر شود و امید میرود این اقدام در پرتو همکاری همه کشورهای اسلامی و پرهیز از هرگونه اقدام در راستای جلب رضایت دشمنان جهان اسلام عملیاتی شود. هرچند سعودیها تا به حال نشان دادهاند که همواره ملاکها و منافع قدرتهای بزرگ و دشمنان جهان اسلام را مد نظر قرار دادهاند.
نهادهای مرتبط با حج پیگیر ارتقای آگاهی سیاسی حجاج باشند
امانی درباره اهمیت توجه به ارتقای سطح سواد و آگاهیهای سیاسی حجاج ایرانی برای تعامل و گفتوگوی بهتر با حجاج سایر کشورها برای انتقال پیام انقلاب اسلامی با وجود همه محدودیتهای اعمال شده از سوی آلسعود گفت: البته این کار به اشکال مختلف و به صورت حداکثری یا حداقلی مورد نظر بوده، اما نوع تعامل ایران و عربستان و روند رو به تزاید دشمنی سعودیها با ایران مجال اجرای چنین طرحی را گرفته یا با مشکل مواجه ساخته است و آنها به شدت به هرگونه تماس و گفتوگوی حجاج ایرانی با حجاج دیگر کشورها حساس هستند.
وی در پایان اظهار کرد: با وجود این باید در داخل کشور تمهیدات ویژهای برای این موضوع اندیشیده شود تا حجاج کشورمان با اندوخته و آگاهی سیاسی بیشتری در این مراسم شرکت کنند و در اینجا وظیفه اصلی بر دوش دولت و نهادهای مرتبط با حج است تا برنامههای منسجم و مدونی را برای ارتقای سطح آگاهی و بینش سیاسی حجاج ترتیب دهند و حجاج ایرانی را از این منظر مورد حمایت فکری قرار دهند.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام