به گزارش ایکنا، حمله موشکی ایران به پایگاه عینالاسد آمریکا در عراق در پاسخ به ترور سردار قاسم سلیمانی باعث شد که برخی تحلیلگران از احتمال بروز جنگ جدیدی در خاورمیانه صحبت کنند. برای بررسی این موضوع ایکنا گفتوگویی مکتوب با نیون آنجلیچ (Neven Andjelic)، کارشناس مسائل بینالملل، انجام داده است.
آنجلیچ، استاد روابط بینالملل و حقوق بشر در دانشگاه ریجِنتس لندن (Regent's London) است. وی از سال 2014 تا 2018 عضو کمیته مشورتی نظام حمایت از حقوق اقلیتها در اتحادیه اروپا بود. از آثار او میتوان به کتاب بوسنی و هرزگوین: پایان یک میراث (Bosnia-Herzegovina: The end of a Legacy) اشاره کرد که در مورد تحولات منطقه بالکان به خصوص بوسنی و هرزگوین است.
ایکنا ــ ترور سردار سلیمانی چه تأثیری بر تنش بین ایران و آمریکا خواهد گذاشت؟
این اقدام تشدید آشکار خصومت در روابط یک قدرت جهانی (آمریکا) با یک قدرت منطقهای (ایران) است. با وجود اینکه یکسری اقدامات تنشآفرین از طرف ایالات متحده و ایران صورت گرفته، اما هر دو کشور از تشدید بیشتر این اقدامات خودداری میکنند.
دلیل این امر واضح است؛ هیچ کدام از آنها نمیخواهند وارد جنگ شوند و تمایلی به وقوع جنگ ندارند. البته دعوای لفظی میان دو طرف نوعی جنگافروزی است، اما جنگ به نفع هیچ کدام نیست.
ایکنا ــ نقش اروپا را در کاهش تنش بین دو کشور چگونه میبینید؟
نقش اروپا در اینجا بسیار مهم است. آنها معمولاً در مسائل امنیتی با آمریكا اختلاف نظر ندارند، اما وقتی سیاست ترامپ در قبال ایران اجرا شد (خروج آمریکا از برجام) به اختلاف برخوردند. در سال 2003 زمانی که آلمان و فرانسه به ائتلاف آمریکایی برای حمله به عراق نپیوستند، خودداری این دو کشور در همراهی با واشنگتن باعث نشد که ذهنیت منفی علیه آنها در دولت وقت آمریکا شکل بگیرد. اما ترامپ با جرج دابلیو بوش (رئیسجمهور آن زمان آمریکا) فرق دارد. هر دو ممکن است فاقد ظرفیت باشند، اما بوش بخشی از یک سیستم محسوب میشد و از بسیاری جهات تحت کنترل سیستم و نماینده سیاستهای گروهی بزرگ بود.
این در حالی است که ترامپ از سوی هیچکسی کنترل نمیشود. شخصیت ترامپ وی را از یک سیاست به سیاست دیگری سوق میدهد. او اغلب برنامهها و کسانی را که با او کار میکنند تغییر میدهد. در سیاست خارجی ترامپ انسجام بسیار کمی وجود دارد. یکی از معدود مواردی که سیاست او منسجم بوده خصومت با ایران است. از آنجا که روابط وی با اروپا به اندازه روابط پیشینیانش دوستانه نیست، تأثیر احتمالی اروپا در کاهش تنش بین ایران و ایالات متحده به طرزی بسیار ناامیدکننده کم است.
این مسئله وقتی اوج گرفت که کل ساختار کمیسیون اروپا و شورای اتحادیه اروپا تغییر کرد و افراد جدیدی وارد این نهادها شدند. با این حال، واکنش فوری همه رهبران اروپایی در برابر تشدید خشونت، تلاش برای جلوگیری از خشونتهای بیشتر است. به نظر میرسد آنها ممکن است بتوانند در نهایت نقشی در روابط ایران و ایالات متحده ایفا کنند.
ایکنا ــ یکی از وعدههای انتخاباتی ترامپ کاهش نیروهای آمریکایی در خاورمیانه بود. با توجه به استقرار سربازان جدید آمریكا در خاورمیانه، این امر می تواند در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 آمریكا و احتمال انتخاب مجدد ترامپ تأثیر بگذارد؟
او اولین رئیس جمهوری نیست که قول خروج نیروها را داده است. اوباما قبلاً این وعده را داد، اما نیروهای آمریکایی هنوز در عراق هستند. آیا این مسئله تأثیر قابل توجهی در شکست دموکراتها در مقابل ترامپ در سال 2016 داشت؟ نه. ممکن است در نتیجه کلی انتخابات تأثیر اندکی داشته باشد، اما بحث مهم در انتخابات بر سر مسائل داخلی است و ترامپ میتواند از کاهش نرخ بیکاری استفاده کند تا رأیدهندگان را متقاعد کند که به وعدههای خود عمل کرده است.
حتی اگر سربازان آمریکایی در جریان تشدید تنشهای احتمالی در خاورمیانه دچار تلفات شوند، از احتمال انتخاب مجدد ترامپ کاسته نمیشود. یادآوری میکنم که حمله سال 1983 به تفنگداران دریایی آمریکا در لبنان باعث کشته شدن 241 پرسنل این پایگاه شد و سال بعد رونالد ریگان مجدداً به ریاست جمهوری انتخاب شد.
ایکنا ــ تا چه حد وقوع جنگ بین ایران و آمریکا را محتمل میبینید؟
فکر میکنم به این سؤال جواب دادهام. هم ایران و هم ایالات متحده نمی خواهند وارد جنگ شوند. هیچ کدام از آنها آماده جنگ نیستند و از همه مهمتر، هیچ یک از آنها پیروزی قطعی در این جنگ را ندارند. این امر ممکن است عامل مهمی برای حفظ صلح باشد.
ایکنا ــ با توجه به اتفاقات اخیر، آینده تنشهای تهران ــ واشنگتن را چگونه ارزیابی میکنید؟
هر دو طرف باید در درجه اول قدرت خود را نشان دهند اما از هرگونه افزایش چشمگیر و خشونتآمیز تنش جلوگیری کنند. من انتظار برخوردهای لفظی بیشتر با احتمال حوادث امنیتی را دارم، ولی اتفاقی خطرناکتر از اوضاع فعلی رخ نخواهد داد.
گفتوگو از محمدحسن گودرزی
انتهای پیام