در «بدون توقف» مطرح شد؛
آیا حد حجاب را عرف تعیین می‌کند؟
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) بیان کرد: عرف در قانون و شرع حجاب هیچ اثری ندارد، جای عرف آنجایی است که شرع اجازه داده، حجاب یک واجب دینی است که هیچ‌گاه تحت تأثیر عرف تغییر نمی‌کند.
به گزارش خبرنگار افتخاری ایکنا، علی غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در برنامه «بدون توقف» که 26 مردادماه از شبکه سه سیما پخش شد با اشاره به اینکه کلمه حجاب اجباری کلمه متناقضی است، اظهار کرد: حجاب اصلا نمی‌تواند اجباری باشد، حجاب یک امر عقیدتی است یعنی اول باید عقل آن را پذیرفته و دل به آن مایل شود تا ما آن را انجام دهیم، آیا عقل یا دل را می‌شود به زور به چیزی وادار کرد؟ حجاب امر عقلی و دلی است و امکان اجبار در آن وجود ندارد، حجاب به عنوان عقیده اجباربردار نیست، کاری که ما در جامعه می‌کنیم این است که می‌گوییم اگر شما می‌خواهی در جامعه بدپوششی بکنی حق اینکه دیگران را در بدپوششی خودت شریک کنی نداری، می‌توانی در حریم خصوصی خودت این کار را بکنی، اما در جامعه باید قانون حجاب را رعایت کنی، کلمه حجاب اجباری یعنی اعتقاد به اینکه می‌توان عقیده را تحمیل کرد در حالی که عقیده تحمیل‌بردار نیست.
وی ادامه داد: ریشه بدحجابی در ایران به 17 دی 1314 برمی‌گردد، خیلی از بانوانی که توسط رضاشاه مجبور به بی‌حجابی شدند بعد از آن دیگر با حجاب نشدند. سال 1323 دو نامه به دست پهلوی دوم رسید، یکی از طرف آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی از مشهد و یکی هم از طرف آیت‌الله سیدابوالقاسم کاشانی از تهران که این قانون کشف حجاب را لغو کن، پهلوی دوم آن قانون را لغو کرد، اما مصاحبه‌ای هم انجام داد و جمله معروفی گفت با این مضمون که من احساس می‌کنم کاری که پدرم می‌خواست انجام دهد من با فرهنگ می‌کنم و مردم ایران با فرهنگ‌تر از این هستند که نیاز به اجبار باشد، چون این زمینه فراهم شده بود. اتفاقا ریشه بسیاری از بدپوششی‌هایی که در قبل از انقلاب داریم به همان کشف حجاب رضاخانی برمی‌گردد.
این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه خیلی‌ها در زمان رضاخان بی‌حجابی را پذیرفتند و به آن شرایط عادت کردند، گفت: اینکه برخی می‌گویند قبل از انقلاب حجاب اختیاری بود و کسی هم مشکلی نداشت، باید عرض کنم، اختیار ظاهر امر بود ولی حکومت و نهادها همه موظف به ترویج بدپوششی بودند از کاخ‌های جوانان بگیرید تا خیابان‌های خاص در تهران و شهرستان‌ها. بعد از انقلاب هم در سال 62 قانون تعزیرات حجاب تصویب و برای اولین بار برای بدحجابی مجازات تعیین شد، اما اینکه حجاب واجب و ضروری است برای سال 62 نیست از همان ابتدای انقلاب که امام(ره) آمدند در بهمن 57 یک عده از این افراد که همیشه باید هزینه آنها را بدهیم ریختند سر خود به خیابان که یا روسری یا توسری. امام به آقای اشراقی دامادشان فرمودند بگویید هیچ کس حق برخورد با بی‌حجابی را ندارد، تا کی تا زمانی که مردم به جمهوری اسلامی رأی آری دادند.
غلامی در ادامه تصریح کرد: خوب خود امام(ره) فرموده بودند که جمهوری اسلامی یعنی حکومتی مردمی که می‌خواهد احکام اسلام را پیاده کند، یکی از احکام هم حجاب است، بعد از آن در ادارات و اماکن عمومی حجاب اجباری شد، آذر 1358 هم مردم به قانون اساسی رأی دادند که در بندهای قانون اساسی هم ایجاد فضای دینی و رعایت احکام اسلامی آمده است. سال 62 قانون تعزیرات تصویب شد که برای بدحجابی مجازات قرار داد.
این پژوهشگر فرهنگی همچنین در خصوص فعالیت گشت ارشاد، توضیح داد: گشت ارشاد حلقه انتهایی 26 نهاد است، نهادهایی که باید به جهت عقیدتی به مردم مطلب بدهند، آنها را مایل به حجاب کنند و زمینه رفتار محجبه شدن را فراهم کنند تا یک خانمی که می‌خواهد مانتوی مناسبی تهیه کند به راحتی برایش میسر باشد، چیزی که بانوان مذهبی امروز در خصوص آن مشکل دارند، حالا اگر همه این‌ها فراهم شد اگر کسی خواست فساد ایجاد کند گشت ارشاد به میدان بیاید. حالا در اینجا هم آن دینی که می‌گوید با تظاهر به منکر برخورد کنید، می‌گوید حق ندارید با مرتکب به منکر هر طور دوست دارید رفتار کنید.
وی با اشاره به اینکه ما در گشت ارشاد حق نداریم از گل نازک‌تر به کسی بگوییم، بیان کرد: اگر هر کسی حرف زشتی زده قطعا حرام است و این رفتار در محدوده نهی از منکر جا ندارد، برخی می‌گویند چرا با آقایان برخورد نمی‌شود؟ با آقایان هم برخورد می‌شود اما مسئله ما این است که در خصوص حجاب آقایان کم کار شده است، حجاب آقایان حد شرعی‌اش پوشاندن عورتین است، اما حجاب اجتماعی این است که ایجاد مفسده نکند، فرق حجاب آقا و خانم فقط در پوشاندن سر است.
رئیس دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: وظیفه گشت ارشاد مثل پلیس است که با ناقض قانون برخورد قانونی می‌کند، مگر پلیس حق اهانت دارد؟ در گشت ارشاد هم بحث قانون و شرع است، حالا اینکه من تعلیمات لازم را ندیدم و بی‌حرمتی می‌کنم این مشکل شخصی من است، هیچ جای دین اجازه اینکه گشت ارشاد به دیگری بی‌احترامی کند نداده است. ریشه امر به معروف محبت است، من چون شما را دوست دارم به شما تذکر می‌دهم، ما در گشت ارشاد امر به معروف می‌کنیم و ریشه آن دوست داشتن است در دوست داشتن نه بی‌احترامی است، نه بی‌ادبی و نه تحقیر و توهین، اگر هست یعنی که یک جای کار اشکال دارد. اما از طرفی هم ریشه بدحجابی گشت ارشاد نیست چون قبل از آن هم این مشکل وجود داشت، اما اینکه بگوییم عملکرد بد ما در گشت ارشاد عامل زمینه‌ساز بدپوششی است موافقم.
غلامی در پایان با تأکید بر اینکه حد حجاب را عرف تعیین نمی‌کند، گفت: عرف در قانون و شرع حجاب هیچ اثری ندارد، جای عرف آنجایی است که شرع اجازه داده، حجاب یک واجب دینی است که هیچ‌گاه تحت تأثیر عرف تغییر نمی‌کند. حالا در خصوص اینکه فرق حجاب اختیاری در ایران با مثلا لبنان یا ترکیه چیست، باید پاسخ دهم حجاب در ایران یک پروژه است نه یک پروسه به همین دلیل نمی‌توان حجاب را در ایران اختیاری کرد.
حدیثه سوختانلو
مطالب مرتبط
