جهش قیمتی روزهای اخیر و پنهان شدن مسئولان از مردم

یکی از منابع اصیل حکمرانی مطلوب دینی، نهج‌البلاغه و به طور خاص فرمان مشهور امام علی(ع) به مالک اشتر است که از آن می‌توان تحت عنوان «منشور حکمرانی علوی» یاد کرد که ابعاد و اجزای شیوه حکومت کردن و تعامل با گروه‌ها و طبقات مختلف اجتماعی در آن بیان شده است.

در یکی از فرازهای این منشور امیرالمؤمنین علی(ع) خطاب به مالک اشتر می‌فرمایند: «فَلاَ تُطَوِّلَنَّ احْتِجَابَکَ عَنْ رَعِيَّتِکَ، فَإِنَّ احْتِجَابَ الْوُلاَةِ عَنِ الرَّعِيَّةِ شُعْبَةٌ مِنَ الضِّيقِ، وَقِلَّةُ عِلْم بِالاْمورِ»؛ هيچ گاه خود را فراوان از مردم پنهان مدار، كه پنهان بودن رهبران، نمونه‌اى از تنگ خويى و كم‌اطّلاعى در امور جامعه مى باشد.

دلیل اینکه نگارنده این فراز از منشور حکمرانی علوی را مورد توجه قرار داده سکوت و پنهان شدن مسئولان از مردم در تلاطم‌‌های شدید اقتصادی یک هفته اخیر در قیمت ارز، خودرو و مسکن و نابسامانی بازار است. به عبارتی پنهان شدن از مردم فقط معنای ظاهری دیدار نکردن با مردم را ندارد بلکه یکی از معانی مهم آن عدم پاسخگویی به مردم به ویژه در شرایطی مانند امروز است.

در واقع در شرایطی که انتظار می‌رفت مسئولان و رسانه ملی به این مسئله ورود کرده و دلایل جهش قیمت‌ها و آشفتگی بازار را برای مردم توضیح داده و مسئله را تبیین کنند اما در کمال شگفتی شاهد اتخاذ سیاست سکوت، بی‌توجهی و عدم پاسخگویی به مردم درباره وضعیت ایجادشده هستیم. این در حالی است که یکی از وعده‌ها و شعارهای اصلی دولت ارتباط با مردم است که یکی از مؤلفه‌ها و شاخص‌های اصلی آن پاسخگویی و توضیح به‌هنگام به مردم است.

به عبارتی شاخص وضعیت رابطه دولت ـ ملت را نمی‌توان تنها به دیدارهای چهره به چهره و سفرهای استانی تقلیل داد بلکه در دولت مدرن این میزان پاسخگویی دولتمردان و حاکمان به مردم است که وضعیت و سطح مردمی بودن آنها را نشان می‌دهد.

البته در این میان برخی پاسخ‌ها نیز به جای اینکه به معنای واقعی یک پاسخ دقیق و کارشناسی باشد بیشتر به مثابه فرافکنی و فرار از مسئولیت است که نمونه بارز آن ارتباط دادن اغتشاشات اخیر به گرانی‌هاست؛ گویی که قبل از آن و در شرایط ماقبل اعتراض و اغتشاش شاهد چنین جهش‌‌های قیمتی نبودیم. اینها پاسخ‌هایی است که جز اینکه امید مردم را به آینده از بین برده و اعتماد آنها به مسئولان را تخریب می‌کند، اثر دیگری ندارد و زمینه را برای نقش‌آفرینی و موج‌سواری دشمنان فراهم می‌کند.

لذا به نظر می‌رسد طبق فرمایش امام علی(ع) سکوت دولتمردان و یا پاسخ‌های به دور از واقعیت آنان را نسبت به افزایش شدید قیمت‌ها یا باید نشانه بی‌اطلاعی آنها از امور کشور یا نداشتن پاسخ قانع‌کننده و فرار از مسئولیت تلقی کرد که در هر دو صورت این به دور از منش و روش حکمرانی علوی است.

بهتر است دولت محترم براساس شعارها و قول‌های داده شده میدان پاسخگویی را در این وضعیت خطیر خالی نکرده و با تشریح این وضعیت و عذرخواهی از قصورها و تقصیرها، امیدی که دشمنان به از بین بردن آن امیدها بسته‌اند، همچنان زنده نگه دارد و نگذارد گوهر یگانه اعتماد، که ضربه‌های زیادی در سالیان اخیر خورده، از بین برود. قطعا ساخت ایران قوی امری شدنی است اگر و فقط اگر همین «منشور حکمرانی علوی»‌ سرلوحه اقدامات مسئولان و شیوه حکمرانی امروز آنها قرار گیرد.

مهدی مخبری