بی‌پایه بودن سخنان کدیور درباره مجوز امام خمینی(ره) به بهتان‌بستن به مخالفان
در کرسی «امکان‌سنجی استخدام انگاره بهتان برای حفظ نظام از دیدگاه امام خمینی(ره)» تأکید شد که برخی ادعاهای مطرح شده توسط افرادی چون کدیور و نسبت‌دادن این مسئله به امام خمینی(ره) که ایشان مجوز داده‌اند تا در مواجهه با مخالفان جمهوری اسلامی می‌توان به آنها بهتان و یا دروغ بست، از اساس بی‌پایه است.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین احسان رفیعی علوی، استاد حوزه علمیه، 24 بهمن ماه در کرسی «امکان‌سنجی استخدام انگاره بهتان برای حفظ نظام از دیدگاه امام خمینی(ره)»، گفت: بحث ما با محوریت حدیث معروف به مباهته است که در کافی کلینی ذکر شده و عبارت آن این است که «إِذَا رَأَيْتُمْ أَهْلَ اَلرَّيْبِ وَ اَلْبِدَعِ مِنْ بَعْدِي فَأَظْهِرُوا اَلْبَرَاءَةَ مِنْهُمْ وَ أَكْثِرُوا مِنْ سَبِّهِمْ وَ اَلْقَوْلَ فِيهِمْ وَ اَلْوَقِيعَةَ وَ بَاهِتُوهُمْ كَيْلاَ يَطْمَعُوا فِي اَلْفَسَادِ فِي اَلْإِسْلاَمِ وَ يَحْذَرَهُمُ اَلنَّاسُ وَ لاَ يَتَعَلَّمُوا مِنْ بِدَعِهِمْ يَكْتُبِ اَللَّهُ لَكُمْ بِذَلِكَ اَلْحَسَنَاتِ وَ يَرْفَعْ لَكُمْ بِهِ اَلدَّرَجَاتِ فِي اَلْآخِرَةِ» این عبارت یعنی «بَاهِتُوهُمْ» باعث ایجاد دو نظریه بین فقها شده است.
دو رویکرد نسبت به واژه بهتان
این استاد حوزه افزود: گروهی مانند فیض کاشانی و ملاصالح مازندرانی و سبحانی و مکارم شیرازی بَاهِتُوهُمْ را به معنای اقناع و آوردن دلایل قوی در برابر مخالف و مبهوت کردن آنان آورده‌اند، لذا بهتان به بدعت‌کنندگان و شکّاکّان را مردود دانسته‌اند. در برابر این گروه فقهایی چون آیات خویی، گلپایگانی، صانعی و ... آن را به معنای بهتان‌زدن در نظر گرفته و از آن مجوز بهتان و دروغ‌بافتن به افراد اهل بدعت، ریب و شکّاکّان ... را برداشت کرده‌اند.
وی افزود: از پیامدهای برداشت دوم این است که ما با رسیدن به هدف خود می‌توانیم از هر راهی بهره ببریم که نقدهایی متوجه این تفکر است. عده‌ای هم با استناد به این روایت، اینطور رواج می‌دهند که نظام جمهوری اسلامی با تکیه بر این روایت و روایات مشابه تهمت‌زدن به مخالفان خود را از سوی امام و رهبری تجویز کرده است.
پخش مستند دروغ «بهتان» از بی‌بی‌سی
رفیعی علوی بیان کرد: بی‌بی‌سی در این راستا مستند بهتان برای حفظ نظام را تهیه و آن را پخش کرد تا القاء کند که جمهوری اسلامی برای حفظ خود به هر کاری دست می‌زند. در این مستند که کدیور نقش محوری دارد، مطلبی را به امام و رهبری نسبت داده است که این دو فقیه برای حفظ نظام، اهمیتی برای آبروی افراد و دروغ‌بستن به مخالفان قائل نیست.
در ادامه میلاد مرادی، از پژوهشگران مؤسسه آموزش عالی امام رضا(ع) اضافه کرد: همانطور که گفته شد در اینجا چند دسته نظریه از سوی فقها شاهد هستیم؛ اول دلیل محکم یعنی آنچنان با اهل بدعت با استدلال برخورد کنیم که مبهوت شوند که این گروه از علما به آیه «أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِي حَاجَّ إِبْرَاهِيمَ فِي رَبِّهِ أَنْ آتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ إِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّيَ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ قَالَ أَنَا أُحْيِي وَأُمِيتُ قَالَ إِبْرَاهِيمُ فَإِنَّ اللَّهَ يَأْتِي بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِهَا مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذِي كَفَرَ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ» استناد دارند.
وی اضافه کرد: برخی از فقها به روایت وجوب اظهار علم استناد می‌کنند و برخی دیگر جواز بهتان را مطرح کرده و برخی هم مصلحت امت اسلامی را مجوز برای بهتان بیان کرده‌اند. آیت‌الله اراکی اخیراً برخورد صریح را برای مفهوم بَاهِتُوهُمْ مطرح کرده است یعنی نه بهتان و نه اقناع. یعنی بدون کنایه و ملاحظه باید با این افراد برخورد شود.
امام خمینی بهتان و دروغ‌بستن به مخالف را جایز نمی‌داند
مرادی با بیان اینکه بحث اصلی ما برخی ادعاهای مطرح شده توسط افرادی چون کدیور و نسبت‌دادن این مسئله به امام خمینی(ره) است که ایشان مجوز داده‌اند تا در مواجهه با مخالفان جمهوری اسلامی می‌توان به آنها بهتان و یا دروغ بست، تصریح کرد: در هیچکدام از آثار امام خمینی(ره) به این روایت استناد نشده است و مدعی این مسئله یعنی محسن کدیور، دو کتاب درباره این موضوع نوشته و ابتدا برای اثبات ادعای خود به صوتی از امام(ره) استناد می‌کند (این صوت در جلسه امروز هم پخش شد).
وی ادامه داد: کدیور معتقد است سخنان امام در این صوت، برگرفته از روایت بهتان بوده است و علت دیگری هم نداشته است ولی برخی دیگر گفته‌اند امام، بررسی سندی نکرده که باز کدیور معتقد است که امام آنقدر آن را درست می‌دانستند که نیازی به بررسی سندی نمی‌دانستند. کدیور همچنین مدعی است این بحث از سال 1349 از کتب امام حذف شده است. ما همه آثار را از سال 1349 تا دهه 70 بررسی کردیم و هیچ سندی مبنی بر حذف این مطلب مشاهده نشد ولی اینکه آقای کدیور چگونه آن صفحه را در کانال خود قرار داده است، خودش باید جواب بدهد.
این پژوهشگر اضافه کرد: وی خاطراتی از آقای فردوسی‌پور آورده است که او گفته ما سخنرانی‌ها را به خود امام نشان می‌دادیم و ایشان در برخی موارد حذفیاتی داشتنند ولی ما در نتایج تحقیقی خودمان ادعای حذف را باطل و بیهوده می‌دانیم.
مرادی گفت: امام کتب فقهی مانند اجتهاد و تقلید را سال‌ها قبل از ولایت فقیه نوشتند و بعد با نزدیکی به پیروزی انقلاب، 12 جلسه درس ولایت فقیه و بررسی ادله روایی لزوم تشکیل حکومت توسط فقها و جایگاه فقها را تدریس کردند تا طلاب خود را منحصر به دعاخواندن نکنند.
مرادی اظهار کرد: امام وقتی 10 روایت را در ذیل این بحث مطرح فرمودند، به روایت الفقها امناء الرسل اشاره کرده و فرموده‌اند: ما حاکم امین می‌خواهیم که ملت به او پناه ببرند؛ حوزه‌ها محل تدریس و امانتداری است و فقها، نایب امیرالمؤمنین(ع) و ولی امر مسلمین هستند. فرموده‌اند: فقهایی که وارد دستگاه ظلمه و طاغوت شوند، سلطان جائر هستند و نمی‌توانند امین باشند(مفاد روایت امین الله) و با امین‌نبودن این آخوندها لزوم متهم کردن فقهایی را که وارد دستگاه ظلمه شده‌اند، مطرح فرمودند.
امام متهم‌کردن علمای درباری را جایز می‌دانند
وی ادامه داد: دو نقل از روایت امناء الرسل وجود دارد؛ پیامبر(ص) فرمودند: الفقهاء امناءالرسل ... ؛ فقها جانشینان پیامبرند تا زمانی که داخل در امور دنیا نشده باشند و ورود به امور دنیا یعنی همکاری و همراهی با سلطان جائر و ظالم است. بنابراین نظر امام نسبت به چنین فقهایی است نه هر مخالف حکومت اسلامی ضمن اینکه امام از واژه اتهام در مورد این آخوندها استفاده کرده است نه بهتان بستن.
این استاد حوزه افزود: امام در چندین جلسه قبل از این صوت که در جلسه پخش شد و کدیور به آن استناد کرده است به روایت وجوب اظهار علم از سوی علما اشاره داشته‌اند، یعنی علما برای اینکه از لعنت خدا دور شوند، باید علم خود را در زمانی که لازم است ابراز کنند.
وی افزود: حضرت امام در این زمینه واژه روحانی درباری را جعل فرمودند اما طوری که کدیور در این مستند و کتبش آورده است، روحانیونی که حداقل امور شرعی را رعایت نکرده و به دست‌بوسی شاه و همسر او می‌رفتند، مصداق آن بودند. با لباس روحانیت دعای سفر برای شاه می‌خواندند و شاه را ظل‌الله می‌دانستند.
مرادی اظهار کرد: پدیده‌ای به نام سپاه دین که نامیمون و نامبارک بود، توسط حکومت شاه ایجاد شد و هدف این بود که روحانیون و برخی حقوق‌بگیران اوقاف و ساواکی‌ها به کسوت روحانیت درآیند و برخی حتی در جلسات امام حضور می‌یافتند که بنابر منقولات خود آقای کدیور یکی از ساواکی‌ها که بلد نبود عمامه ببندد، در جلسه درس ایشان لو رفت. بنابراین مصادیق روایت بَاهِتُوهُمْ تفاوت زیادی با مخالف سیاسی دارد.
وی تأکید کرد: کدیور خیلی اصرار دارد که از تعبیر مدرسه آقای خمینی استفاده کند به این مضمون که همه نظام به پیروی از امام این نظریه را اجرا و مورد عمل قرار داده‌اند در حالی که این موضوع واقعیت بیرونی ندارد.
این پژوهشگر گفت: کدیور همچنین گزاره‌هایی را مبنی بر درگیری هواداران امام و هواداران آقای روحانی مطرح کرده است که از بررسی صحت و سقم این گزاره‌ها می‌توان استنباط کرد موضوع فراتر از نزاع شخصی بوده و فقهی اصولی است زیرا فضای عمومی حوزه نجف مشی هواداران امام را برنمی‌تافتند و با آن آشنایی نداشتند. امام در تبعید بودند و از هر گروه و اندیشه حتی مجاهدان خلق هم خدمت امام می‌رسیدند بنابراین هر رفتاری که از سوی هواداران ظاهری امام رخ بدهد را نمی‌توان مورد استنباط فقهی قرار داد.
واکنش امام به رفتار ناشایست با شهیدصدر و موسی صدر
وی ادامه داد: همچنین کدیور سه اتهام مطرح می‌کند و می‌گوید امام با یکی از این اتهامات برخورد نکردند و آن مسئله بهتان است. دو برخورد دیگر هم مواجهه با کسانی بود که به شهید صدر و امام موسی صدر تاخته بودند و امام در اعتراض، درس را تعطیل کردند و در نماز مغرب و عشاء برای اولین بار دچار اشتباه در رکعات می‌شوند.
مرادی گفت: برخی از افرادی که چنین اتهاماتی مطرح می‌کنند، می‌گویند از آنجا که فقه نمی‌تواند اخلاق‌مدار باشد لذا صلاحیت اداره اجتماعی را هم ندارد؛ این خواسته‌ای است که چنین افرادی آن را در تعابیر خود پنهان می‌کنند و برخی از آنها، نزدیک به کذب است زیرا برخی گزاره‌ها که به عنوان مستند این تفکر ارائه می‌شود، واقعاً به سختی قابل استنباط است.
وی تأکید کرد: اگر این مطلبی را که در مدعای کدیور وجود دارد که فقه به خصوص فقه سیاسی نمی‌تواند انگاره اخلاقی را بربتابد، ثابت شود در این صورت هر حرفی از طرف جمهوری اسلامی دروغ به مخالف و بهتان به آنان تلقی خواهد شد و این افراد با اعتبار وجود این انگاره خواهند توانست همه مرزهای اخلاقی و فقهی و شرعی را زیر سؤال ببرند و نظام فقه سیاسی امام را مبتنی بر این نوع تفکرات القاء کنند.
انتهای پیام
