راهکارهای امام علی(ع) در مواجهه با تحریم‌های نظام سلطه

علی نظری، عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، با بیان اینکه نهج‌البلاغه، منشور زندگی برای بشریت به‌ویژه جامعه علوی است، گفت: خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های این کتاب بزرگ و جاودانه، سرشار از حکمت‌هایی است که در ابعاد فردی و اجتماعی و در حوزه‌های دینی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و نظامی دارای راهبردها و راهکارهایی برای تصمیم‌گیران، تصمیم‌سازان و مردم است.

وی به مفهوم شر و راهکار حکمت 313 نهج‌البلاغه در مقابله با تحریم نظام سلطه اشاره کرد و افزود: آموزه‌های دینی مبتنی‎بر قرآن کریم و نهج‌البلاغه به همان اندازه که در ساحات فردی و بین‌الافرادی، توصیه به عفو، گذشت و اغماض می‌شود، در برابر دشمن خارجی و نظام سلطه و استکبار، راهکار مقابله به مثل و انتقام سخت را پیش روی حاکمیت اسلامی می‌گذارد و مورد تأکید قرار می‌دهد.

این مدرس دانشگاه لرستان ادامه داد: حکمت 313 نهج‌البلاغه بیشتر راهکاری در تقابل با دشمن و در ساحات بین‌المللی است آنجایی که دشمن، به اعتقادات و مبانی و یا سرزمین اسلامی هجوم می‌آورد، گاهی تحریم می‌کند و گاه دگرتهدید، گاهی حمله سرزمینی و سخت می‌کند و گاهی تهاجمی نرم و پنهانی اینجاست که شر دشمن را با همان ابزار خودش و یا مشابه می‌توان دفع کرد نمی‌توان شاهد بود که دشمن به سرزمین عقاید، عقول و قلوب حمله کند و انسان دینی صرفاً نظاره‌گر باشد و یا دشمن به وطن حمله کند مردمان،حاکمیت و نظامیان، منفعلانه برخورد کنند و یا از عفو و چشم‌پوشی و گذشت سخن بگویند و اینجاست که امام علی(ع) در حکمت 313 فرمود: «ردّوُا الحجرَ مِن حیثُ جاء، فإنّ الشرَّ لا یدفَعُه إلا الشّرُّ؛ سنگ را بدانجا که از آن آمده باز باید گرداند، که شر را جز با شر نتوان راند».

نظری با بیان اینکه اگر تفکر مقابله به مثل و انتقام شدید در جامعه دینی، غالب شود و دشمن این اندیشه غالب را متوجه شود، این تفکر به مثابه یک پدافند غیر عامل نیز جنبه‌های بازدارندگی خود را نیز حفظ خواهد کرد، افزود: در آیات 29 و 30 قرآن‌کریم با این مضمون «هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَ دِینِ الْحَقّ لِیُظْهِرَهُ عَلىَ الدِّینِ کلُّهِ وَ کَفَى بِاللَّهِ شَهِیدًا(29) محُّمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلىَ الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنهَمْ تَرَئهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَ رِضْوَانًا سِیمَاهُمْ فىِ وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَالِکَ مَثَلُهُمْ فىِ التَّوْرَئةِ وَ مَثَلُهُمْ فىِ الْانجِیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْ اهُ فَازَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلىَ سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِیَغِیظَ بهِمُ الْکُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ مِنهْم مَّغْفِرًٌَ وَ أَجْرًا عَظِیمَا» بر سرسخت و شدید بودن در برابر کفار تأکید کرده و می‎فرماید: «او کسى است که رسولش را با هدایت و دین حق فرستاده تا آن را بر همه ادیان پیروز کند و کافى است که خدا گواه این موضوع باشد! محمد(ص) فرستاده خداست و کسانى که با او هستند در برابر کفار سرسخت و شدید و در میان خود مهربانند؛ پیوسته آنها را در حال رکوع و سجود می‎بینى در حالى که همواره فضل خدا و رضاى او را می‎طلبند؛ نشانه آنها در صورت‌شان از اثر سجده نمایان است؛ این توصیف آنان در تورات و توصیف آنان در انجیل است، همانند زراعتى که جوانه‌هاى خود را خارج ساخته، سپس به تقویت آن پرداخته تا محکم شده و بر پاى خود ایستاده است و به قدرى نمو و رشد کرده که زارعان را به شگفتى وامی‎دارد؛ این براى آن است که کافران را به خشم آورد ولى کسانى از آنها را که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده‌اند، خداوند وعده آمرزش و اجر عظیمى داده است».

این مدرس نهج‌البلاغه به تأکید قرآن بر قتال در برابر قتال و کشتن متجاوزین اشاره کرد و گفت: خدای متعال در آیات 190 تا 192 سوره بقره با این مضمون «وَقَاتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ﴿190﴾ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأَخْرِجُوهُم مِّنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ وَلاَ تُقَاتِلُوهُمْ عِندَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّى يُقَاتِلُوكُمْ فِيهِ فَإِن قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ كَذَلِكَ جَزَاء الْكَافِرِينَ﴿191﴾ فَإِنِ انتَهَوْاْ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ» می‎فرماید: «و در راه خدا با كسانى كه با شما مى‌‏جنگند بجنگيد ولى از اندازه درنگذريد زيرا خداوند تجاوزكاران را دوست نمى‏‌دارد، و هر كجا بر ايشان دست‏ يافتيد آنان را بكشيد و همان‌گونه كه شما را بيرون راندند آنان را بيرون برانيد [چرا كه] فتنه [=شرک] از قتل بدتر است [با اين همه] در كنار مسجدالحرام با آنان جنگ مكنيد مگر آنكه با شما در آن‌جا به جنگ درآيند پس اگر با شما جنگيدند آنان را بكشيد كه كيفر كافران چنين است، و اگر بازايستادند البته خدا آمرزنده مهربان است».

عقب‌نشینی در برابر دشمن خواری و زبونی را در پی خواهد داشت

وی به تأکید قرآن بر تعدی در برابر تعدی اشاره و تصریح کرد: خدای متعال در آیات 193 «وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلّهِ فَإِنِ انتَهَواْ فَلاَ عُدْوَانَ إِلاَّ عَلَى الظَّالِمِينَ﴿193﴾ الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَاتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُواْ عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى عَلَيْكُمْ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ» فرموده است: «با آنان بجنگيد تا ديگر فتنه‏‌اى نباشد و دين مخصوص خدا شود پس اگر دست برداشتند تجاوز جز بر ستمكاران روا نيست، اين ماه حرام در برابر آن ماه حرام است و [هتک] حرمت‌ها قصاص دارد پس هر كس بر شما تعدى كرد همان‌گونه كه بر شما تعدى كرده بر او تعدى كنيد و از خدا پروا بداريد و بدانيد كه خدا با تقواپيشگان است».

وی در ادامه به تأکید قرآن و نهج‌البلاغه بر جلوگیری از فتنه‌ها اشاره کرد و گفت: شر نه بر معنای فلسفی آن که در برابر خیر حمل می‌شود بلکه از نوع خیر است و پیامد خیر دارد زیرا در مقابله به مثل است که جامعه دینی از شرارت اشرار و دشمنان دین و متجاوزان به حقوق مردم، در امان خواهند ماند و در خیر زیست می‌کنند و این همان چاره‌جویی و داشتن طرح و برنامه و نقشه برای خنثی‌سازی توطئه‌ها و مکر و حیل‌ها و شرارات دشمنان دین خداست که در آیه 54 سوره آل‌عمران در این رابطه می‎خوانیم: «وَ مَکَرُواْ وَ مَکَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَیرْ الْمَکِرِینَ».

این مدرس نهج‌البلاغه به تأکید قرآن و نهج‌البلاغه بر آمادگی و اعداد برای ترساندن و بازداشتن دشمن اشاره کرد و افزود: خداوند متعال در آیه 60 سوره انفال با این مضمون «وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ» می‎فرماید: «و هر چه در توان داريد از نيرو و اسب‌هاى آماده بسيج كنيد تا با اين [تداركات] دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان] ديگرى را جز ايشان كه شما نمى‌‏شناسيدشان و خدا آنان را مى‏‌شناسد بترسانيد و هر چيزى در راه خدا خرج كنيد پاداشش به خود شما بازگردانيده مى‏‌شود و بر شما ستم نخواهد رفت».

وی با یادآوری اینکه خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های نهج‌البلاغه، برای زندگی امروزی بشر، دارای راهکارها و راهبردهای متناسب است و بایسته است بیشتر مورد توجه جامعه دینی و بشری قرار گیرد، اضافه کرد: حکمت 313 نهج‌البلاغه «رُدُّوا اَلْحَجَرَ مِنْ حَیْثُ جَاءَ فَإِنَّ اَلشَّرَّ الَ یَدْفَعُهُ إِالَّ اَلشَّرُّ» یکی از اساسی‌ترین راهکارهای مقابله به مثل با دشمن در ساحت بین‌المللی و میدان مبارزه با نظام سلطه است اگر تحریم کرد راه و پاسخش تحریم است و اگر به قتال اقدام کرد راه‌حلش، قتال شدید و انتقام سخت است که کلوخ‌انداز را پاداش سنگ است.

عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان با بیان اینکه انعطاف، تسلیم، مدارا، ترحم، عقب‌نشینی، کوتاه آمدن، عفو و گذشت و مقوله‌هایی از این دست، صرفاً خواری و زبونی در برابر دشمن دین خدا در پی خواهد داشت، گفت: پس راه دفع شر دشمن بر اساس این حکمت و سایر آیات و حکمت‌ها، مقاومت، مقابله به مثل و انتقام سخت است.

وی اضافه کرد: راهکار حکمت 313 نهج‌البلاغه در برابر توطئه‌ها و برنامه‌ها و تهدیدهای اخیری که نظام سلطه و دنیای غرب علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سر می‌پروراند و روی میز تصمیم‌گیری قرار داده است، انتقام سخت و پاسخ در خور و مقابله به مثل به شدیدترین شکل است.

نظری ادامه داد: در بُعد فردی و در جامعه اسلامی عفو و گذشت بین‌الافرادی و بین‌الاخوه، همواره مورد تأکید است تا جایی‌که حقوق جامعه و مردم، مورد تجاوز قرار نگیرد و اگر در این حوزه نیز به حقوق عموم و اجتماع تجاوز شود، طبیعتاً مجازات متناسب، دفع شر و شرارت خواهد کرد.