آیا یاری امام زمان(عج) از طرف ما امکان‌پذیر است

مرتضی عباسی، پژوهشگر حوزه مهدویت، در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، با طرح این سؤال که آیا یاری امام عصر(عج) که خود مظهر قدرت یزدان و سیطره و چیرگی خدای جبار است، از طرف ما بندگان ضعیف امکان‌پذیر است، اظهار کرد: با استناد به آیات قرآن کریم می‌توان گفت خداوند خود در قرآن کریم فرموده «إن تنصروا الله ینصرکم و یثبّت أقدامکم؛ اگر خداوند را یاری کنید، او نیز شما را یاری کرده و گام‌هایتان را در سلوک راه حق ثابت و پایدار نگاه می‌دارد». ممکن است این سؤال در ذهن کسی خطور کند که خداوند متعال که خود بی‌نیاز مطلق است و احتیاج و نیاز در ذات مقدس او راه ندارد و معقول و پذیرفتنی هم نیست؛ چگونه چنین درخواستی را از بندگان کرده است؟

وی ادامه داد: خداوند در جای دیگری از قرآن کریم فرموده «من ذالّذی یقرض الله قرضاً حسناً؛ کیست که به خداوند قرض نیکو بدهد» در پاسخ باید گفت خداوند از شدت علاقه و محبتی که به اولیای خود دارد، یاری آنها را یاری خود، ظلم به آنها را ظلم به خود، احسان به آنها را احسان به خود فرض کرده و آنان را معیار و ملاک قرار داده تا بندگانش را بیازماید. پس هر کس که ادعای دوستی خدا را دارد باید اولیای او را دوست بدارد، چنانکه در بسیاری از زیارات معصومین(ع) آمده است «من أحبّکم فقد أحبّ الله و من أبغضکم فقد أبغض الله؛ کسی که شما را دوست بدارد، خدا را دوست داشته و هر که با شما دشمنی کند، خدا را دشمن داشته است».

عباسی گفت: اگر کسی بخواهد خدا را یاری کند تا مشمول عنایات پروردگار و امدادهای غیبی او واقع شود، باید اولیای او را یاری کند و بدیهی است که سر سلسله اولیای الهی و محبوب‌ترین افراد در درگاه ربوبی، پیامبر خدا(ص) و اهل بیت(ع) او هستند و آنان سرچشمه همه برکات و واسطه همه فیوضاتِ الهی هستند، آنچه از طرف پروردگار به بندگانش احسان می‌شود به خاطر آنهاست.

وی تصریح کرد: در زمان حاضر نیز ولایت الهیه، خلافت و وصایت نبویه به وجود مبارک حجت بن الحسن(عج) اختصاص دارد و اوست که واسطه میان خدا و خلق است «و بیمنه رُزق الوری و بوجوده تثبت الأرض و السماء؛ به برکت وجود نازنین اوست که به همه موجودات روزی داده می‌شود و به وجود شریف اوست که زمین و آسمان پایدار مانده است».

 کمترین مرتبه شکرگزاری

عباسی با اشاره به اینکه وظیفه ما در مقابل این همه الطاف و عنایات که از ناحیه مقدس او به ما می‌رسد، شکرگزاری است، افزود: کمترین مرتبه شکر آن است که نعمت‌های ولی خود را در راه مخالفت با او به کار نبریم و موجباتِ خشنودی او را فراهم آوریم و او را به هر شکل ممکن یاری دهیم که این خود یاری خداست و همان چیزی است که خداوند در برابر آن، وعده نصرت به بندگانش را داده است.

این مدرس حوزه مهدویت با بیان اینکه از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اموری که آن حضرت از جانب حق تعالی بر عهده دارند، هدایت بندگان و ارشاد آنان به سوی فلاح و صلاح است، اظهار کرد: پس هرگاه کسی یک نفر از بندگان خدا را هدایت کند یا اینکه خود را اصلاح نماید و تقوا پیشه کند، به همان مقدار که در هدایت او یا اصلاح خود گام بردارد، امام(عج) را یاری کرده است.

وی اضافه کرد: هرگاه مؤمنی به صفت تقوا آراسته شد و آثار کمال از او ظاهر شد، امام(عج) به وجود او افتخار می‌کند و در حقیقت مایه زینت امام شده است. هرگاه بنده مؤمنی بر اثر تقوا به درجه کمال رسید، خداوند متعال بعضی از کرامات را از او ظاهر می‌‌کند و این ظهور کرامات موجب کمال و استحکام عقیده و معرفت مردم نسبت به امام زمان(عج) می‌شود که اینان که شیعه و دست‌پرورده اویند، چنین‌اند، پس خود او چگونه است.

برترین اقسام یاری امام زمان(عج)

وی با تأکید بر اینکه از برترین اقسام یاری امام زمان(عج)، دعا در تعجیل فرج آن حضرت است، افزود: بدیهی است که از شرایط استجابت دعا، تقوا است. پس دعا و طلب فرج آن حضرت زمانی واقعاً یاری امام(عج) به حساب می‌آید که بنده، حقیقتاً دارای صفتِ تقوا باشد.

عباسی با ذکر این نکته که هدایت بندگان خدا یکی از شئون امامت امام(عج) است، افزود: پس هر کس به توفیق الهی بتواند وسیله هدایت گروهی شود، در حقیقت آن حضرت را در امر ترویج و تبلیغ دین یاری کرده و با این عمل نصرت الهی را محقق نموده است. بنابراین هر کس به هر شکلی که برای او ممکن است باید در راهنمایی افراد گمراه و نادان تلاش کند که این شیوه، از بهترین عبادت‌ها و باعث نزدیکی به پروردگار است و مقصود از زنده کردن [نفس] در این آیه شریفه «و من أحیاها فکأنّما احیی الناس جمیعاً» هر کس نَفْسی را زنده کند، گویا تمام مردم را زنده کرده است» همین هدایت است و این تکلیف بیشتر متوجه علما است.

وی اظهار کرد: شخص مؤمن با کوشش در فراگیری علوم و معارف دینی، در حقیقت امام عصر(عج) را یاری کرده است، زیرا اولاً خود انسان از جمله کسانی است که هدایت او از شئون امام است، پس همان‌طور که به هدایت دیگران، یاری امام(عج) حاصل می‌شود، فراهم آوردن وسایل هدایت خود نیز یاری آن حضرت به حساب می‌آید، ثانیاً آموختن علوم دینی، مقدمه راهنمایی خلق است. وقتی نور علم پیدا شد، دیگران نیز از روشنایی آن بهره‌مند می‌شوند و بدین وسیله یاری امام زمان(عج) تحقق پیدا می کند.

این پژوهشگر مهدویت گفت: احادیث و روایات دلالت دارد که احقاقِ حقوق الهی و حقوق همه انبیا، اوصیا و اولیا بستگی کامل به ظهور سرشار از سرور حضرت بقیه‌الله(عج) دارد و متوقف بر آن است. همچنین از بسیاری از اخبار و فقرات ادعیه و زیارات استفاده می‌شود که اصل وقوع ظهور آن حضرت یک وعده تخلف‌ناپذیر الهی است، ولی زمان وقوع آن حرکت و حادثه عظیم از امور «بداءپذیر» بوده که قابل تعجیل و تأخیر است.

آثار دعای مؤمن برای تعجیل فرج

عباسی ادامه داد: از بعضی از روایات این‌گونه به دست می‌آید که دعای مؤمنان چنانچه با شرایط و آداب کامل باشد تأثیر به سزایی در تعجیل فرج خواهد داشت و روشن است که اگر فعل کسی در وقوع امری تأثیر داشته باشد، به نوعی در آن امر کمک کرده است. نتیجه آنکه دعای شخص مؤمن جهت تعجیل فرج، در حقیقت، نصرت و یاری امام عصر(عج) است.

وی اظهار کرد: در «نورالابصار» از ابی حمزه نقل شده که گفت به امام صادق(ع) عرض کردم: «فدایت شوم، پیر و ناتوان شده و اجلم نزدیک شده و می ترسم پیش از وقوع امر فرج شما بمیرم». امام(ع) فرمود «ای اباحمزه! هر کس که ایمان داشته باشد و گفتار ما را تصدیق کند و منتظر فرج ما باشد، مانند کسی است که در زیر پرچم حضرت قائم(ع) شهید شده، بلکه پاداش کسی را دارد که در رکاب پیامبر اکرم(ص) شهید شده است» و در روایت دیگری آن حضرت فرمود «هر کس که در حال انتظار فرج از دنیا برود نزد حق تعالی از بسیاری از شهیدان بدر و احد برتر است».

این مدرس حوزه مهدویت ادامه داد: از این روایات و روایات مشابه آن استنباط می‌شود که خداوند به واسطه انتظار، اجر و پاداش مجاهدان و شهیدان در رکاب حضرت قائم(عج) را مرحمت فرموده و منتظران فرج را در فوج یاوران ایشان محشور می‌فرماید.

عباسی در پایان با اشاره به حدیثی از امام صادق(ع) در زمینه یاری امام زمان(عج) گفت: خلاد ابن قصار می‌گوید از امام صادق(ع) پرسیدند آیا قائم متولد شده است؟ حضرت  فرمود «لا ولو ادرکته لخدمته ایام حیاتی؛ نه متولد نشده ولی اگر من او را درک می‌کردم، همه عمر را با خدمت‌گزاری او سپری می‌کردم».