گزینش در کار جهادی نگذارید

به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم اختتامیه مهرواره ملی «برای ایران» ویژه تجلیل از مراکز خیریه و گروه‌های برتر جهادی دانشگاه‌های سراسر کشور امروز شنبه 27 آبان‌ماه در دانشگاه تربیت مدرس تهران با حضور محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

در این مراسم رئیس مجلس با اشاره به حضور خود در جمع فعال، جهادی و افرادی که داوطلبانه وقت، اموال، فکر و اندیشه خودشان را آن هم در فضای دانشگاه برای خدمت به محرومان در مناطق مختلف اختصاص داده‌اند، گفت: شما از آغاز جوانی این توفیق را پیدا کرده‌اید که علم و عمل را با هم شروع کنید.

وی با اشاره به حدیثی از امام حسن عسکری(ع) که می‌فرمایند: دو خصلت بالاترین خصلت‌هاست؛ یکی ایمان به خدا و دیگری نفع رساندن به مردم، اظهار کرد: یک تفاوت ماهوی بین کارهای خیریه‌ای و جهادی در محیط دانشگاه با کار خیریه‌ای از سوی سایر اقشار وجود دارد. تفاوت ماهوی این است که دانشگاهیان حتماً باید پیش قراول و پرچم‌دار مدیریت دانش در عرصه کار خیر باشند و بتوانند با بهره‌برداری از علم و دانش و فرصت‌هایی که دارند فرهنگ غنی کار خیر، نیکوکاری و جهادی را با مبانی مستحکم پیش ببرند و تجربه‌ها را در کنار هم قرار دهند.

خاستگاه کار خیر کجاست؟

قالیباف تصریح کرد: بهترین فرصت‌های فناوری‌های اجتماعی و مهارت آموزی برای تربیت و ساختن انسان‌های مفید برای آینده خود جهادگران و پیشرفت ایران عزیز از دانشگاه است. یکی از نکاتی که باید به آن توجه کنیم این است که خاستگاه کار خیر کجاست؟ بدون شک هر کار داوطلبانه‌ای که بخواهیم انجام دهیم اولین موضوعی که باید به آن توجه کنیم روحیه جهادی است که این روحیه مبنای هر کار داوطلبانه و خیری است که می‌خواهیم انجام دهیم.

وی اظهار کرد: روحیه جهادی یک روحیه برخاسته از جوهره و درون افراد است و هرگز تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار نمی‌گیرد و در فراز و نشیب‌ها و گرم‌ و سردی‌های روزگار باعث کندی، ناامیدی و ... در آن نمی‌شود؛ هیچ‌وقت روحیه جهادی خسته نمی‌شود چون کار برای خدا خستگی و ناامیدی ندارد و بدون نتیجه نیست.

رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه خاستگاه روحیه جهادی برخاسته از یک نظام بروکراسی اداری و وظیفه‌مندی نیست بلکه در یک فضای کاملاً ایثارگری و از خودگذشتگی است، گفت: حتی انفاق در مکتب قرآن هم اینگونه است که مازاد خود را اعطا نکن بلکه آنچه را که دوست داری و به آن نیاز داری را انفاق کن.

وی دومین نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم را ماهیت و صورت فعالیت داوطلبانه دانست و گفت: ما در مجلس یازدهم برنامه هفتم برای گروه‌های میانی، گروه‌های جهادی و نیروهای داوطلب بند الحاقی داریم و این موضوع را نه برای ضابطه‌مند کردن گروه‌های جهادی بلکه برای جلوگیری از مانع تراشی سیستم‌‌های اداری برای گروه‌های جهادی آورده‌ایم.

قالیباف با تأکید بر لزوم الگوسازی در این حوزه، گفت: ما نیاز داریم الگوهای اجتماعی را در عرصه‌های فعالیتی متفاوت دنبال، تنظیم و مستند کنیم تا همه از آن استفاده کنند. ما در مدیریت دانش مبانی نظری کارهای جهادی و داوطلبانه عقب هستیم و باید به این مسئله اهتمام کنیم. در هر فعالیتی که در جامعه انجام می‌شود، زمینه فعالیت جهادی وجود دارد که باید الگوسازی کنیم تا بدانیم چه اقداماتی در خصوص آنها انجام دهیم.  

وی تصریح کرد: شبکه‌سازی در خصوص نحوه مشخص کردن ماهیت گروه‌های جهادی بسیار مهم و اساسی است به خصوص برنامه‌ریزی، ارتباطات و هماهنگی‌های دقیق که باید انجام دهیم و به میزان اثربخشی اقدامات توجه کنیم.

گروه‌های جهادی به اثربخشی اقدامات خود توجه کنند  

رئیس مجلس از گروه‌های جهادی و داوطلب خواست به اثربخشی اقدامات خود بیش از گذشته توجه کنند و گفت: ما حتماً به وظیفه عمل می‌کنیم اما باید نتیجه‌محور عمل کنیم و اثربخشی را هدف قرار دهیم. ما نمی‌توانیم بگوییم فقط فعالیت انجام می‌دهیم بلکه باید نتیجه بخشی آن را دنبال کنیم. نکته بعدی پایدار‌سازی کارهاست که بسیار مهم است. کار داوطلبانه هیچ منافاتی با نظم، انضباط، کار دقیق علمی و نهادسازی ندارد.

وی ادامه داد: روزهای اول انقلاب و فعالیت بسیج را به یاد بیاورید. ما از سال 57 که انقلاب پیروز شد تا سال 59 که جنگ اتفاق افتاد، 18 ماه فعالیت بسیج را ببینید. فعالیت بسیج طی این 18 ماه به شکل فعالیت بعد از دوران دفاع مقدس نبود، بلکه بسیج یک روحیه و نگاهی به سمت پیشرفت و محرومیت زدایی داشت و هدف اصلی آن محرومیت‌زدایی بود و هم جهادسازندگی و هم بسیج با همین محور در روستاها فعالیت می‌کردند.

قالیباف اضافه کرد: قبل از آغاز دفاع مقدس بسیج با جهاد به سمت محرومیت‌زدایی پیش می‌رفت ولی وقتی جنگ اتفاق افتاد و اولویت دیگری پیش آمد همه به سمت دفاع مقدس رفتند و وقتی بسیجیان در دفاع مقدس حضور پیدا کردند آنها را به جبهه راه نمی‌دادند و حق ورود به خط مقدم و منطقه نظامی را نداشتند و حتی وقتی می‌خواستند به جبهه بروند لباس نظامی نداشتند که بپوشند. این افراد را در آغاز جنگ ببینید؛ همین بسیجیان را بعد از پایان سال 60 ببینید یعنی حدود 17 ماه بعد از آغاز جنگ در عید نوروز سال 60 بسیجیان عملیات عظیم فتح‌المبین را دارید.

چرا برای پیشرفت کشور نهادسازی را الگو قرار نمی‌دهیم

وی در ادامه گفت: ما قبل از این عملیات، عملیات طریق القدس و آزادسازی بستان و سوسنگرد و قبل از آن شکستن حصر آبادان را داشتیم و قبل از آن خائنی مثل بنی صدر را فرمانده کل قوا داشتیم؛ اما این حرکت به صورت نهادسازی چگونه پیش رفت که هم تفکر غلط را از گردونه خارج کرده و هم نهادسازی کرد؟ بعد از سال 60 شما سازمان‌های منظمی را می‌بینید که عملیات‌های موفق بعدی آزادسازی خرم شهر را انجام دادند، پس چرا ما در مسیر پیشرفت کشور و تسلط و غلبه بر مشکلات اقتصادی این نوع فعالیت بسیج را الگوی خودمان قرار نمی‌دهیم و با نهادسازی حرکت نمی‌کنیم؟

وی تصریح کرد: همین موانعی که امروز می‌بینید بدتر از آن در جنگ هم بوده است، پس باید همان اراده‌ای که در جنگ بود امروز هم باشد؛ از اینجاست که می‌گویم الگوسازی، شبکه‌سازی و پایداری مهم است. همین فرهنگی که امروز در بسیج می‌بینید همین فرهنگ در ابعاد مختلف از دفاع مقدس شکل گرفته است. حتی معتقد هستم ریشه‌های انقلاب اسلامی به خاطر همین پایداری و تولید فرهنگ مقاومت و باورها در دوران دفاع مقدس عمق پیدا کرد. پس می‌بینیم که خاستگاه هر کار داوطلبانه ریشه در روحیه جهادی دارد.

رئیس مجلس با تأکید بر لزوم معتبرسازی کارهای داوطلبانه و جهادی، گفت: وقتی افراد مهم در حلقه‌های بالای سیاسی می‌گویند گروه‌های میانی چه گروه‌هایی هستند؟ نه اینکه نداند این گرو‌های جهادی چیستند بلکه می‌خواهند بگویند کار این گروه‌ها معتبر نیستند. ما باید نشان دهیم کاری که انجام می‌دهیم معتبر است و علاوه بر اینکه حتماً باید کار عمیق و دقیق انجام دهیم کارهای ما باید دو ویژگی داشته باشد یکی اینکه محروم‌ترین قشر را انتخاب کنیم و در آن قشر ضعیف‌ترین افراد را محور قرار دهیم و طبیعتاً در این موضوع جغرافیا هم مهم است و نکته دوم که برای معتبر بودن باید به آن توجه کنیم این است که ما که در محیط دانشگاهی هستیم موظف هستیم هر جا و هر منطقه‌ای که رفته‌ایم نظام مسائلی آنجا را بشناسیم و بدانیم پیشران آنجا چه چیزی است.

وی تصریح کرد: بدون شک نظام مسائل است که مسائل را تعریف می‌کند و ما باید قدرت حل مسئله را پیدا کنیم، توجه جدی به آمایش سرزمینی داشته باشیم و همه کارهای جزئی و اصلی ما همه هم جهت باشند تا پیشرفت هر روستایی جویی باشد تا دریایی خروشان از پیشرفت کشور را ایجاد کنند. ما با افتخار وقتی به روستایی می‌رویم سرویس بهداشتی می‌سازیم و به آن افتخار می‌کنیم آن هم کار جهادی است؛ اما اقتصاد روستا، سلامت، شبکه راه روستا و ... هم کار جهادی است؛ تقویت پول ملی هم کار جهادی است.

وی در جمع‌بندی از این بخش از سخنان خود گفت: در کنار خاستگاه و ماهیت کار جهادی، الگوسازی، شبکه‌سازی، پایدارسازی و معتبرسازی چهار بعد مهم فعالیت ماست. ما باید در اینجا پرکننده خلاء نبود نهادهایی باشیم که می‌خواهند باشند چراکه در این بخش احساس کمبود کارهای نهادی را داریم. فرق ماهوی یک نهاد با یک سازمان همین است که سازمان جایی است که افراد در آن «افراد سازمانی» هستند ولی در نهادها افراد یک «سازمان انسانی» هستند.

قالیباف با تأکید بر اینکه هر کسی که می‌خواهد کار جهادی و داوطلبانه داشته باشد باید بتواند این کار را انجام دهد، گفت: من خواهش می‌کنم در گروه‌های جهادی سلیقه، انقلابی و غیر انقلابی یا مومن و غیر مومن بودن را مطرح نکنید. هر کس برای خدمت به یک انسان و یک فرد محرم داوطلب شد نه در خدمت گذاری او سؤال کنیم و نه بپرسیم تو چه کسی هستی. اگر مومن هستیم مهم‌ترین فضایی که می‌توانیم حرف انقلابی بزنیم همین فضا است.  

وی افزود: کار جهادی یعنی تداوم فرهنگ اربعین. از هفت تا 20 صفر، دو هفته‌ای که همه به اربعین می‌روند را ببینید. این حجم عظیم از مردم حرکت می‌کنند؛ ضعیف و غنی، روستایی و شهری و از اقصی نقاط دنیا به آنجا می‌روند. آیا سازمانی وجود دارد؟ اربعین یک حرکت به تمام معنی برخواسته مردمی است. در آنجا آسیب اجتماعی می‌بینید؟ نمی‌خواهم بگویم هیچ آسیب اجتماعی نیست اما به حدی فضا معنوی و مطهر است که گویی هر کسی می‌رود پاک می‌شود و باز می‌گردد.  

چرا در کار جهادی روند فرهنگ اربعین را ادامه ندهیم

رئیس مجلس با طرح کردن این سؤال که پس چرا ما در کار جهادی روند فرهنگ اربعین را ادامه ندهیم؟ گفت: آیا در اربعین می‌گوییم تو برو و تو نرو؟ پس بگذاریم در کار جهادی هم همه شریک شوند، محل عمق بخشیدن به انقلاب و مردمی‌سازی به معنای واقعی همین جاست. فکر نکنید همه افرادی که به جبهه آمدند در اوج ایمان و عرفان بودند، بلکه زمانی که به جبهه می‌آمدند پاک می‌شدند اگر جهادی هستید در کار جهادی این فضا را داشته باشید تا هر کس به این دریا آمد پاک ‌شود.

وی تصریح کرد: اهل بیت(ع) وقتی می‌خواستند کمک کنند نمی‌گفتند فرد نماز می‌خواند یا نمی‌خواند، مؤمن است یا نیست بلکه می‌گفتند همین که مخلوق خداست و هم نوع ماست همین بر ما واجب کرده که به او کمک کنیم. در کار جهادی گزینش نگذارید و اجازه دهید مسیر درستی را طی کند و پیش برود. ما باید توجه داشته باشیم هم انسان‌ها را حفظ کنیم و هم به کارهای اجتماعی و فعالیت‌های اجتماعی توجه کنیم. یعنی سرمایه‌‌های انسانی و سرمایه اجتماعی را حفظ و قوی کنیم و این سرمایه‌ها را تولید هم کنیم. چراکه اینجاست که ما می‌توانیم اعتماد که بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی است را به دست بیاوریم.

قالیباف با تأکید بر اینکه بسیاری از مشکلاتی که ممکن است در موضوعات مختلف سیاسی، امنیتی و ... وجود دارد و هر مسئله‌ای که در آن جدل داریم در گروه‌های جهادی با حرف زدن قابل حل است، گفت: با حضور گروه‌های مختلف در کنار هم در گروه‌های جهادی افراد از برخی گاردها هم خارج می‌شوند.

وی بر لزوم توجه به عدالت در فعالیت‌های جهادی نیز تأکید کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین موضوع‌ها عدالت است؛ اولویت فعالیت را به مناطق محروم بدهیم و هیچ فرصتی را برای پرورش کادر، مهارت آموزی و تحول و افزایش مهارت شخصی تک تک افراد از دست ندهیم.

قالیباف حضور در فعالیت‌های جهادی را بهترین فرصت برای آماده شدن به عنوان یک عنصر فعال در زندگی و بهترین راه برای غنی‌شدن اوقات فراغت دانست و گفت: آنچه در آموزش و پرورش به آن کم توجه می‌کنیم ابعاد مختلف زندگی است و فکر می‌‌کنیم بچه‌‌ها از صبح تا شب باید در مدرسه و کلاس‌های تقویتی محفوظات خود را بالا ببرند و برای کارهای پرورشی، مهارت‌ها آموزی و آموزش مهارت‌های زندگی و ورود به جامعه هیچ فکری نمی‌کنیم؛ به همین دلیل در برنامه هفتم به این مسئله توجه کرده‌ایم و آموزش و پرورش را به سمتی سوق می‌دهیم که برای پرورش و خارج شدن دانش آموزان از مدرسه و انجام فعالیت اردویی توجه کند.