«حواصل و بوتیمار» در طریق مکتب دقت است

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، هشتمین کتاب در سلسله نشسته‌ای « صد کتاب ماندگار قرن» با سخنرانی علی‌اشرف صادقی استاد گروه زبان‌شناسی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و علی‌اصغر دادبه استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی و مدیر گروه ادبیات دایره المعارف بزرگ اسلامی سخنرانی برگزار شد.

غلامرضا امیرخانی عضو هیئت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران که دبیری این نشست را به عهده داشت؛ ضمن خوش‌آمدگویی به حاضران، توضیحاتی درباره سلسله نشسته‌ای «صد کتاب ماندگار قرن» ارائه کرد و گفت: ایده برگزاری سلسله نشسته‌ای صد کتاب ماندگار قرن از سال 1300 تا 1400؛ توسط آقای مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران مطرح شد و قرار است در این مجموعه نشست‌ها، یکصد کتاب تالیفی که به زبان فارسی نوشته و در ایران منتشر شده است؛ معرفی شود.

وی ادامه داد: پیشنهاد معرفی کتاب «حواصل و بوتیمار» به عنوان هشتمین کتاب از «صد کتاب ماندگار قرن» نیز از سوی آقای مختارپور ارائه شد و زمانی که ایده معرفی این کتاب با اهالی فن، کارشناسان و متخصصان مطرح  شد به اتفاق معتقد بودند که انتخاب این اثر به عنوان کتاب ماندگار شایسته و مورد تقدیر است.

یک اثر تحقیقی و ادبی

علی‌اشرف صادقی استاد گروه زبان‌شناسی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به شخصیت علمی امیر حسن یزدگردی نویسنده کتاب «حواصل و بوتیمار» گفت: استاد امیر حسن یزدگردی محقق عالی‌رتبه و توانایی بود و از همان دوران دانشجویی که در محضر استاد فروزانفر شاگردی می‌کرد آوازه پژوهش ایشان به گوش می‌رسید.

این عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی تصریح کرد: یزدگردی عاشق زبان و ادبیات فارسی بود و عشق به زبان فارسی را در پیشگفتار کتابِ «حواصل و بوتیمار» به خوبی می‌توان مشاهده کرد. زیرا وی پیشگفتار این کتاب را با نثری ادبی، شیوا و روان نوشته و هیچ اشکال دستور زبانی در آن وجود ندارد و به اعتقاد من یک متن ادبی، آراسته و فوق معیار است. با این اوصاف کتاب «حواصل و بوتیمار» یک اثر تحقیقی و ادبی است.

وی ادامه داد: این کتاب حاصل 16 سال تحقیق و پژوهش یزدگردی است که کامل‌ترین شکل تحقیق را ارائه کرده است. وقت و زمانی که وی صرف دقت در پژوهش این کتاب داشته موجب شده که نتواند کتاب دیگری از خود به یادگار بگذارد. و حیف که عمر کوتاه و بیماری او اجازه نداد در عرصه فرهنگ این سرزمین کتاب‌های دیگری بنویسد. درواقع روحیه کمال‌گرایی یزدگردی مانع از نگارش و انتشار کتاب‌های دیگر از او شد. به همین دلیل به جوانان محقق توصیه می‌کنم دامنه تحقیق و وسعت دید خود را در زمینه‌های متعدد گسترش دهند. زیرا زمان زندگی اندک است و باید برای کارهای به زمین‌مانده وقت گذاشت. 

علی‌اشرف صادقی زبان‌شناس و استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران اظهار داشت: ذکر این نکته مهم است که انتخاب این کتاب برای معرفی بسیار درست و با دقت انجام شده است. زیرا نمی‌توان از نثر ادبی فاخر و مطالب درست و درعین‌حال تو‌در‌توی آن گذشت.

پیرو مکتب دقت

علی‌اصغر دادبه استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی و مدیر گروه ادبیات دایره المعارف بزرگ اسلامی که کتاب «حواصل و بوتیمار» به کوشش وی منتشر شده است؛ در ادامه این نشستِ تخصصی با اشاره به دیدگاه‌های متفاوت درباره مقوله تحقیق گفت: آنچه استاد علی‌اشرف صادقی درباره سرعت در مباحث تحقیقاتی گفت، درست است. اما نکته‌ای که نباید فراموش کرد، توجه به این مطلب است که وقتی تحقیقات جدید به زمینه‌های علمی و فرهنگی کشور افزوده شد؛ دو دیدگاه در این مقوله نیز مطرح شد. یک دیدگاه مکتب سرعت و دیگری مکتب دقت بود. که در مکتب سرعت می‌توان از استاد سعید نفیسی و در مکتب دقت از استاد علامه قزوینی یاد کرد که وجود هر دو مکتب در زمینه‌های مختلف تحقیقاتی ضروری است.

وی ادامه داد: از دیدگاه بنده استاد امیر حسن یزدگردی در مقوله تحقیق پیرو مکتب دقت بود و این موضوع در وجوه مختلف زندگی او نیز نمایان بود و صادقانه عمل می‌کرد. در همین راستا وقتی به جوانان مجوز داده می‌شود که به دلیل وقت اندک، بر اساس مکتب سرعت پیش بروند، یک خطر بزرگ وجود دارد و آن هم وجود بی‌دقتی محض در تحقیقات است که متاسفانه این روزها شاهد آن هستیم. بنابراین توصیه می‌کنم علاوه بر سرعت، موضوع دقت و خوب دیدن مقوله‌های مورد تحقیق را در دستور کار خود قرار دهند.

این استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به این مطلب که استاد یزدگردی در مسیر تحقیقات خود همیشه سراغ اصل مطلب می‌رفت؛ گفت: این استاد فرهیخته در مسیر تحقیقاتی خود واسطه‌ها را کنار می‌گذاشت و شخصا سراغ اصل موضوع می‌رفت. به عنوان مثال یک منبع تحقیقاتی که در کتاب هم آمده به زبان عِبری نوشته شده بود و برای اینکه به آن منبع دسترسی بی‌واسطه داشته باشد اول زبان عِبری یاد گرفت و بعد تحقیقات خود را ادامه داد.

در پایان این نشست غلامرضا امیرخانی مشاور رئیس سازمان و عضو هیئت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران یادداشت ارسالی هادی عالم زاده استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران را قرائت کرد.