چگونه مفاهیم دینی را به کودکان بیاموزیم

فاطمه رهبردار، رئیس اداره امور قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی با بیان اینکه از منظر تربیت اسلامی، تربیت فرزندان در سه دوران طبقه‌بندی شده است، گفت: هفت سال اول دوران کودکی که مرحله‌ سیادت فرزند است توصیه شده که فرزندان را آزاد بگذارید البته این به معنای رها کردن کودک نیست.

وی افزود: به علت اقتضای سن کودک و میل به بازی در کودک، تربیت هفت سال ابتدای زندگی کودک باید به‌گونه‌ای باشد که علاوه بر نوعی مواظبت و نظارت بر اعمال کودک، زمینه‌ی ایجاد محیطی امن و نیز رشد استعدادهای او فراهم باشد.

رهبردار اظهار کرد: یکی از اولویت‌های تربیت اسلامی توجه به سه مرحله‌ زمانی تربیت فرزند از بدو تولد تا هفت سالگی، دوره دوم از هفت تا 14 سالگی و دوره سوم از 14 تا 21 سالگی است که در طی این فرآیند، کودک به سن بلوغ و نوعی رشد می‌رسد. 

رئیس اداره امور قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی با بیان اینکه یکی از مهم ترین اولویت‌ها در تربیت اسلامی کودکان، توجه به اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط در رفتار با کودکان و نوجوانان است، تصریح‌ کرد: سهل و آسان گرفتن بیش از حد در شیوه‌های تربیتی و برخورد با کودکان همراه با سختگیری می‌تواند آسیب‌‌های جدی در شخصیت کودکان ایجاد کند.

وی بیان کرد: بهترین روش در انتقال مفاهیم دینی در سنین کودکی، روش مشاهده و الگویی است و چنانچه رفتار والدین، اطرافیان و مربیان براساس معیارهای دینی و فضایل اخلاقی صورت پذیرد، مشاهده‌ آن رفتارها و فضیلت‌ها در ذهن پاک فرزندان نقش می‌بندد و کودکان با مشاهده‌ رفتار درست مربیان و اطرافیان، الگوبرداری می‌کنند.

رهبردار افزود: یکی از روش‌های مؤثر برای انتقال مفاهیم دینی به کودکان، روش قصه‌گویی است که متناسب با سن و سال کودکان و نوجوانان به‌طور غیرمستقیم می‌تواند تأثیرات شگرفی بر تثبیت یک مفهوم دینی در ذهن کودک و رشد معنوی شخصیت او بگذارد. 

رئیس اداره امور قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی گفت: امروزه مربیان با کمک شعرهای دارای مضامین قرآنی و دینی در دوره‌ نخست کودکی توانسته‌اند با استفاده از ظرفیت هنر، به زیبایی خصلت‌های نیک و پسندیده، مفاهیم دینی را به کودکان آموزش دهند. 

وی با بیان اینکه فطرت پاک کودکان همچون لوح سپیدی است که می‌توان با بهترین مضامین دینی در قالب هنر، آن را پرورش داد، اظهار کرد: بی‌تردید آنچه که در تربیت دینی کودک اهمیت دارد، نهادینه کردن آموزه‌های دینی در کودک است، بنابراین تمرین و تکرار رفتارهای نیک و پسندیده، استفاده از روش‌های تشویق و پاداش برای کارهای خوب، آموختن آداب اسلامی همچون آموزش نظم، آموزش قرآن، نماز و تأکید بر فضیلت‌هایی چون صداقت، امانتداری، راستگویی با نشان دادن از طریق رفتار عملی مربیان، والدین، همه در نهادینه کردن آموزه‌های دینی نقش دارند.

رهبردار با بیان اینکه تکرار باعث نهادینه شدن یک رفتار دینی می شود و جهت‌دهی صحیح به آن، به ملکه شدن آن رفتار در وجود کودک منجر می شود، گفت: پیامبر اکرم(ص) که برای تربیت انسان و تکمیل مکارم اخلاق مبعوث شده‌اند، در ارتباط با تربیت فرزند می‌فرمایند: «فرزندان خود را بر سه خصلت تربیت کنید: دوستى پیامبرتان، دوستى با اهل بیت، و قرائت قرآن» والدین و مربیان باید این خصلت‌های یادشده را معیار و ملاک در آموزش کودکان قرار دهند. 

رئیس اداره امور قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش خراسان جنوبی بیان کرد: آموزش مسائل دینی به صبر و حوصله‌ زیادی نیاز دارد، بنابراین بهترین عاملی که باعث می‌شود مسائل دینی برای کودکان جذاب باشد، رفتار عملی مربیان و والدین و استفاده از شیوه‌های جذاب آموزش آموزه‌های دینی بدون استفاده از آموزش مستقیم با کمک ابزارهای یادگیری مثل داستان، فیلم، انیمیشن، بازی و... است. 

وی یادآور شد: فضای مجازی علی‌رغم آسیب‌هایی که دارد در صورت کنترل توسط والدین و بهره‌مندی از محتواهای دینی مناسب، می‌تواند به نوعی در رشد تربیت دینی فرزندان اثرگذار باشد.