بهروز اسلامی، رئیس مرکز مطالعات جهاددانشگاهی استان یزد در گفتوگو با ایکنا از یزد، با اشاره به اینکه ازدواج با مهریه سنگین، اکنون بیش از پیش افزایش یافته اظهار کرد: مهریه در اصطلاح عبارت از مال معین یا چیزی که جایگزین مال باشد که در زمان عقد نکاح از طرف مرد به زن داده میشود یا مرد، متعهد به پرداخت آن میشود و طبق تعریف دایرةالمعارف اسلام، مهریه در شرع اسلامی به معنای هدیهای است که داماد باید هنگام عقد ازدواج پرداخت آن را به عروس متعهد شود.
وی ادامه داد: امروزه کارکرد اصلی مهریه که در اسلام هدیهای است که هنگام ازدواج مرد به زن میدهد، از میان رفته و بیشتر به آن به مثابه ابزار و حربهاي براي روز مبادا نگریسته میشود.
اسلامی افزود: مهریه در نظام حقوقی خانواده از جایگاه ویژهاي برخوردار است و به عنوان یکی از حقوق مالی زن در جریان ازدواج، تاکنون کمتر مورد توجه منظرهاي غیرحقوقی قرار گرفته و متأسفانه امروزه شاهدیم مسئله مهریه از طرف برخی مردان که با انجام برخی اقدامات ناشایست تلاش میکنند از پرداخت آن خودداری کنند یا برخی زنان و خانوادههای آنها با تصورات اشتباه، به مهریه به مثابه اهرم فشار مینگرند و در نهایت هر دو طرف ضد تحکیم خانواده اقدام میکنند.
رئیس مرکز مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی استان یزد با اشاره به علل افزایش مهریه گفت: برخی از دختران و وابستگان آنها مهریه سنگین را وسیلهای برای فخر فروشی و مباهات و بزرگی میدانند به همین خاطر به دنبال مهریههای سنگین هستند.
وی ادامه داد: مسئله چشم هم چشمی یکی دیگر از دلایل افزایش مهریه است، به این معنا که فرد یا خانواده او وضعیت بالای مادی اقوام یا همسایگان یا دیگران را ملاک قرار میدهد و همچنین محدود کردن اختیارات مرد نیز یکی دیگر از دلایل افزایش میزان مهریه است. بعضی از خانوادهها زیادی مهریه را به عنوان بالاترین حربه برای محدود کردن اختیارات مرد به کار میبرند.
اسلامی گفت: غلبه روحیات اقتصادی و نگرشهای مادی بر ارزشهای معنوی. وقوع این تغییرات در نظام باورها، نگرشها، رفتارها، انتظارات و ترجیحات اکثر افراد جامعه است که به تبع ناشی از تغییرات کلی در نظام اجتماعی و ارزشها و هنجارهای حاکم بر جامعه است.
وی از میان رفتن قبح سنتی طلاق، افزایش ترس نسبت به آینده به علت شیوع و افزایش درصد طلاق، کاهش اعتماد اجتماعی را از دیگر علل افزایش مهریه دانست و گفت: رواج جمله چه كسي مهر را داده و چه كسي گرفته به نحوی که یکی از جملاتی که به اشتباه ترویج شده این جمله است که منجر به قبول تعهدات به خصوص از سوی مردان میشود که در آینده برای آنان بار حقوقی دارد و ممکن است از پس تأمین آن بر نیایند.
مدیر مرکز مطالعات جهاددانشگاهی استان یزد با اشاره به تبعات افزایش مهریه نیز گفت: افزایش مهریه میتواند تبعات مستقیم و غیر مستقیمی را روی جامعه داشته باشد که افزایش سن ازدواج، تغییر در نوع همسرگزینی، کاهش نرخ ازدواج، ایجاد خصومت و دشمنی در پی عدم توانایی پرداخت مهریه و به تبع ایجاد چالشهای جدی در زندگی از آن جمله است.
وی ادامه داد: تحمل اجباری زندگیهای تصنعی، احتمال سوداگری و حيلهگري از سوی برخی دختران، تحت الشعاع قرارگرفتن ارزشهای دینی، افزایش بزهکاري و انحرافها و آسیبهاي اجتماعی و رواج فحشاء به علت به تأخیر افتادن ازدواج جوانان، افزایش بی اعتمادي به مردان خواستگار و عدم توانایی مردان در پرداخت مهریه که حق زنان است از دیگر تبعات افزایش مهریه میتوان باشد.
اسلامی با اشاره به اینکه توجه ویژه به تغیبراتی که در سبک زندگی خانوادهها به خصوص نوجوانان و جوانان در حال رخ دادن است بیان کرد: خوشبختانه ما با توجه به داشتن ریشه غنی و فرهنگ ملی مذهبی دارای الگوهای زیادی در ازدواج و مهریه هستیم که بهترین آن حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) است اما متأسفانه شاید در الگوسازی برای خانوادهها و به خصوص جوانان کمتر از این ظرفیت بهره میبریم.
وی گفت: با توجه به فراگیری رسانهها، رسانههای جمعی و شبکههای مجازی یکی از بهترین وسیلههای آموزش مباحث خانواده و القای معارف آن در اذهان عامه مردم هستند. متأسفانه شاهد تغییر گروههای مرجع در جامعه هستیم و باید با توجه به وجود این ریشه غنی ملی مذهبی مانع تغییرات گروههای مرجع در بسیاری موارد به خصوص ازدواج و مؤلفههای آن شویم.
انتهای پیام