دانشگاه شیراز، به عنوان دومین دانشگاه مادر کشور، یکی از مراکز علمی و تأثیرگذار است. برخی اساتید صاحبنام این دانشگاه در مراکز علمی معتبر دنیا صاحب امتیازهای علمی هستند و در ردههای چهرههای علمی ممتاز قرار دارند. به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه ایکنای فارس، گفتوگویی با محمد مؤذنی، رئیس این دانشگاه داشته است که در ادامه میخوانید:
ایکنا ـ منظور از وحدت حوزه و دانشگاه و نقش هر کدام در این عرصه چیست؟
وحدت حوزه و دانشگاه یعنی به وحدت در هدف برسیم و هدف مشترک داشته باشیم و این هدف، حاکمیت جهانبینی توحیدی در شئون مختلف فردی و اجتماعی زندگی مردم است. این بینش توحیدی را حوزههای علمیه از طریق انتشار علوم و معارف اسلامی دنبال میکنند اما دانشگاهها این هدف را از طریق نشر و گسترش علم در گرایشهای مختلف علم مانند علوم پایه، علوم ریاضی و فنی و علوم انسانی و هنر دنبال میکنند.
هدف هر دو نهاد از علوم اسلامی و علوم رایج در دانشگاهها حاکم کردن بینش توحیدی بر زندگی مردم است و اگر حوزه و دانشگاه برای رسیدن به این هدف مشترک تلاش کنند وحدت حوزه و دانشگاه محقق خواهد شد و باید بدانیم که أوّلُ العلم مَعرفةُ الجَبّار و آخرُ العلم تَفویضُ الأمر الیه، یعنی سر آغاز علم، شناخت خداوند جبار و سرانجام آن، واگذارى امور به اوست.
ایکنا ـ آیا تاکنون وحدت حوزه و دانشگاه محقق شده است؟
این وحدت به صورت نسبی تا حدودی محقق شده است اما با هدف فاصله بسیار داریم و حاکمیت بینش توحیدی بر زندگی مردم تا حدی که انتظار داریم اتفاق نیفتاده است.
ایکنا ـ مهمترین موانع عدم تحقق این امر چیست؟
مهمترین مانع وحدت حوزه و دانشگاه به حاشیه رفتن هدف اصلی انقلاب اسلامی که همان ایجاد تغییر و تحول در سبک زندگی مردم بوده است، مردم باید زندگی خود را براساس تعالیم دینی تنظیم کنند و براساس معیارها و ارزشهای دینی و معرفت دینی زندگی کنند.
این هدف به طور کامل محقق نشده است چون مشکلات مختلفی متوجه انقلاب اسلامی شد و کشور ما تحت فشار و تهدید دشمن قرار گرفت، هدف اصلی به حاشیه رفت و بیشتر سرگرم امور اقتصادی و اجتماعی شدیم و هدف فرهنگی را آنگونه که شایسته بود نتوانستیم محقق کنیم و به حاشیه رفتن ارزشهای فرهنگی مهمترین مانع وحدت حوزه و دانشگاه شد.
ایکنا ـ همجواری حوزویان و دانشگاهیان چگونه زمینهساز این مهم خواهد شد؟
مهمتر از این همجواری، قرابت فکر و اندیشه آنهاست، اگر چه همجواری فیزیکی هم مؤثر است به شرط اینکه زمینهساز ایجاد یک گفتمان مشترک بین حوزویان و دانشگاهیان باشد، باورها و اعتقادات دینی حاکم بر فضای حوزههای علمیه اگر به فضای دانشگاه هم منتقل شود، تحقق بیشتر حوزه و دانشگاه را در پی خواهد داشت.
ایکنا ـ آیا این مقوله فقط در عرصه علوم انسانی است یا برای سایر رشتههای دانشگاهی نیز این مجال فراهم میشود؟
وحدت حوزه و دانشگاه شامل همه علوم و دانشها و گرایشهای علمی میشود و هیچ علمی استثنا نیست و در همه علوم هدف غایی شناخت خدای متعال است.
ایکنا ـ آیا در کشورهای اسلامی ارتباطی بین حوزویان و دانشگاهیان وجود دارد؟
هر جایی که تعالیم و ارزشهای دینی مورد توجه قرار گرفت و به آنها عمل شد، وحدت حوزه و دانشگاه اتفاق میافتد که میتواند سایر کشورهای اسلامی و یا کشور خودمان در بخشهای مختلف باشد و نمود این وحدت را باید در زندگی مردم مشاهده کنیم.
ایکنا ـ کدام دستگاه یا نهاد متولی رسیدن به این هدف است؟
در نظامی مانند جمهوری اسلامی، تمام دستگاهها و نهادها مسئولیت دارند اما شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارتخانههای علوم و تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مدیریت حوزههای علمیه، سازمان تبلیغات اسلامی و ... نقش و مسئولیت مؤثری در این زمینه دارند.
ایکنا ـ ظرفیت علوم میانرشتهای در این زمینه چیست؟
همه رشتهها این ظرفیت را دارند و میتوانند با کمک به یکدیگر و همافزایی برای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه تلاش کنند اما علوم انسانی نقش پررنگتری دارد مانند رشته مدیریت، جامعهشناسی، روانشناسی، علوم تربیتی، اقتصاد و حقوق و و رشتههایی که به زندگی فردی و اجتماعی مردم ارتباط نزدیکتری دارند، وحدت حوزه و دانشگاه بیشتر در آنها جلوههای خودش را نشان میدهد و مثلا اگر در رشته مدیریت حاکمیت بینش توحیدی مورد توجه قرار بگیرد و عملکرد یک مدیر در راستای اجرای دستورات الهی باشد و خدا را همواره ناظر بر اعمال خود بداند، قطعاً بسیار متفاوت از مدیری است که فقط در چارچوب سازمان اداری فعالیت دارد و در اقتصاد روانشانسی و حقوق، اگر خدا را همواره ناظر خود بدانیم، رفتار و عملکردمان متفاوت خواهد بود.
ایکنا ـ بسنده کردن به وحدت فرمی و ظاهری در این زمینه چه تبعاتی دارد؟
اگر تنها به وحدت ظاهری بسنده کنیم به اهداف حوزه و دانشگاه نخواهیم رسید و تنها به پوسته توجه کرده و مغز و محتوا را رها کردهایم و از برکات این وحدت محروم خواهیم ماند.
ایکنا ـ چرا در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی، حضور و ارتباط و تعامل این دو قشر با یکدیگر بیشتر بود؟
زیرا در گذر زمان مادیگرایی بر شئون زندگی مردم در عرصه اجتماعی و فردی بیشتر شده است و نگاه صرفاً مادی به عرصههای زندگی موجب فاصله گرفتن شده است و اگر بخواهیم به آن دوران برگردیم باید به ارزشهای اوایل انقلاب که اهمیت بیشتری داشت، برگردیم.
ایکنا ـ پیوند حوزه و دانشگاه چگونه محقق میشود؟
پیوند حوزه و دانشگاه وقتی محقق میشود که روح تعالیم دینی بر همه شئون زندگی مردم ساری و جاری باشد و زندگی دینمدارانه داشته باشیم و دین در مناسبات فردی و اجتماعی ما رنگ بیشتری داشته باشد و به ارزشهای دینی پایبندی جدیتر داشته باشیم و همه مردم دغدغه اجرای احکام الهی در زندگی داشته باشند و برایش تلاش کنند.
ایکنا ـ نمونه موفق وحدت حوزه و دانشگاه پس از انقلاب اسلامی در کدام چهره یا محفل علمی بود؟
استاد شهید مرتضی مطهری، شهید باهنر، آیتالله مفتح، مقام معظم رهبری و امام خمینی(ره) نمونه موفق این حوزه هستند و ارزشهای علمی و دینی و الهی در آنها به صورت مجسم دیده شده است.
شهید سردار سلیمانی از نمونههای واضح و بارز این وحدت است و بسیار اثرگذار و از مظاهر وحدت حوزه و دانشگاه بود که بر اساس علوم دانشگاهی و رفتار علمی اقدام میکرد و روح ارزشهای دینی و الهی بر اعمالش حاکم بود.
سازمانهایی هم که توفیقات بیشتری داشتند و هم توحید و توکل و امید و نشاط و کار و تلاش در کارشان نمود دارد، نمونه این وحدت هستند و به عنوان مثال سازمان هوافضا، صنایع دفاعی و هستهای، سلول های بنیادی و ... نمونههایی هستند که ارزشهای حوزوی و دانشگاهی در آنها محقق شده است.
انتهای پیام