ضرورت پیشگامی روحانیت در عمل به سنت وقف

یکی از سنت‌های حسنه و زیبای اسلامی، وقف است که در سیره ائمه معصومین(ع) به آن تأکید و سفارش شده و در روایات آثار و خیرات فراوانی برای آن ذکر شده است. این سنت حسنه در طول تاریخ با نیات مختلف صورت گرفته که هر کدام در جای خود ارزشمند است. اما توجه به نیت و موضوع وقف در این عمل خداپسندانه با در نظر گرفتن نیاز و شرایط اجتماعی از جمله موضوعاتی است که به منظور گسترش هرچه بیشتر فرهنگ وقف باید مورد توجه قرار گیرد.

حجت‌الاسلام غلامرضا بهروزی‌لک، استاد دانشگاه باقرالعلوم قم و یکی از اعضای خانواده واقفی است که ساختمانی به ارزش ۵۰ میلیارد تومان را در شهر ارومیه با نیت ترویج قرآن کریم و مکتب اهل بیت(ع) به ویژه با تأکید بر فرهنگ مهدویت وقف کرده است. موضوعی که به گفته این استاد دانشگاه کمتر به آن پرداخته شده  و با توجه به نیاز جامعه در زمینه مهدویت باید برای فرهنگ‌سازی آن تلاش جدی صورت گیرد. 

وقف؛ مصداق باقیات صالحات

حجت‌الاسلام بهروزی‌لک در گفت‌‌وگو با ایکنا، با اشاره به اهمیت وقف در اسلام گفت: خدای متعال اموال و اولاد را زینت حیات دنیا معرفی کرده اما باقیات صالحات را برتر از آن‌ها دانسته است که در این راستا عمل خیر وقف مصداق بارز آن به حساب می‌آید.

وی ادامه داد: هر چند مصادیق دیگری برای باقیات صالحات مانند تربیت فرزند خوب، تدوین کتاب و ... وجود دارد، اما از آنجایی که در موقوفه عین مال در راه دین حبس می‌شود، ماندگاری آن بیشتر است.

وی با اشاره به مشکلات موجود در حوزه وقف بیان کرد: دو دسته آسیب در این زمینه وجود دارد. یکی عدم مدیریت مناسب در برخی موارد است. دسته دوم مربوط به دید دنیاگرایی و ذهنیت منفی برخی افراد است که فکر می‌کنند با وقف کردن، اموال آن‌ها حیف می شود؛ در حالی که عمل وقف یک عمل اجتماعی است که فایده آن به اجتماع می‌رسد.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) تأکید کرد: موقوفات همیشه در طول تاریخ سرمنشأ خیرات بسیاری از جمله حمایت از نیازمندان، حمایت از آموزش و تأمین نیازهای مختلف جامعه بوده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین بهروزی‌لک با اشاره به ضرورت گسترش فرهنگ وقف تأکید کرد: باید بتوانیم با گسترش فرهنگ وقف علاوه بر سطح کلان، در سطح خرد نیز آن را به فرهنگ عمومی و سبک زندگی تبدیل کنیم.

وی افزود: هرچند وقف‌های بزرگ در طول تاریخ ماندگار و برجسته است، اما ما نباید از وقف‌های کوچک غافل شویم. پیشنهاد می‌کنم متولیان امر با آگاه‌سازی و حمایت در این زمینه و عموم مردم در سطح خرد که پوشش گسترده‌ای را نیز شامل می‌شود مانند وقف یک آبسردکن یا کتاب و ... عمل وقف را انجام دهند.

وقف مجتمع ۵۰ میلیاردی در ارومیه

حجت‌الاسلام بهروزی‌لک با اشاره به ارزش ۵۰ میلیاردی وقف انجام شده در ارومیه، گفت: وقف ما در شهرستان ارومیه یک مجتمع مسکونی تجاری به متراژ هزار متر مربع است که از سوی پدر و مادر بنده به نیت خیرات در محل ترویج قرآن کریم و مکتب اهل بیت(ع) به ویژه مهدویت در نظر گرفته شده است. در این وقف سعی شده که مسجد مقدس جمکران آن را تحت نظر قرار دهد و در وقف‌نامه نیز این مسئله قید شده است.

وی افزود: در حال حاضر نیز در بخشی از این مجتمع دفتری به نام بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) شکل گرفته که پایگاهی برای تجمع و انجام فعالیت‌های ترویجی عمومی و فرهنگ مهدوی در قالب سه‌شنبه‌های مهدوی است.

این استاد دانشگاه با ذکر این نکته که در حوزه وقف مهدوی نیاز به فرهنگ‌سازی جدی داریم، تصریح کرد: موقوفات مختلفی در طول تاریخ در کشور به منظور تبلیغ دین و ارزش‌های دینی برای اهل بیت عصمت و طهارت(ع) به ویژه امام حسین(ع) وجود داشته اما متأسفانه با وجود نیاز به فرهنگ مهدویت، وقف با این نیت بسیار اندک است.

وی گفت: برای ترویج فرهنگ مهدویت نیازهای مختلفی داریم از جمله مکانی برای تجمع مراسم‌ مهدوی، مکان اداری و پشتیبانی از آموزش همگانی مهدویت، فعالیت‌های علمی و پژوهشی و به هر نحوی که بتوان در این حوزه کار کرد این نیاز احساس می‌شود.

حجت‌الاسلام بهروزی‌لک یکی از مهمترین ویژگی‌های این وقف را  محوریت خانواده دانست و تصریح کرد: گاهی دیده می‌شود که برخی اعضای خانواده حمایت لازم را در مورد وقف انجام نداده یا در این راه ممانعت ایجاد می‌کنند. اما پدرم، مادر خانواده را نیز در این وقف سهیم کرده‌ است که این مسئله خود می‌تواند در فرهنگ‌سازی در حوزه وقف خانوادگی تأثیرگذار باشد.

وی به ضرورت پیشگامی روحانیت در عمل به سنت وقف اشاره کرد و گفت: اگر روحانیت که خود مروج فرهنگ دینی هستند، به عرصه وقف ورود کنند، تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت. خوشبختانه پدرم به عنوان روحانی که بیش از ۶۰ سال به تبلیغ امور دینی مشغول بود، در این زمینه پیشگام شد؛ امیدوارم متولیان دین نیز وقف را جدی بگیرند.